رسول و نبی در اندیشه مفسران و متکلمان؛ سیر تطور و نقد دیدگاه ها
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات قرآن و حدیث، دوره: 12، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_QHS-12-2_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 568
نویسندگان
دانشجوی دکترای علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
چکیده
دو مفهوم رسول و نبی گرچه به صورت گستردهای در قرآن کریم و فرهنگ اسلامی مورداستفاده بوده اما مفسران و متکلمان مسلمان کمتر بر معنای دقیق این دو توافق داشتهاند. به طورکلی میتوان دیدگاههای ایشان را در این زمینه تحت دو عنوان تغایر و تساوی تقسیمبندی نمود. البته دیدگاه تغایر با تقریرهای چندگانهای تبیین شده است که در هر یک از این تقریرات وجه تمایز رسول از نبی عبارت است از: داشتن ماموریت ابلاغ وحی به مردم، داشتن شریعت مستقل، داشتن کتاب، رویت فرشتگان. آنان که رسول را مامور ابلاغ وحی دانستهاند و برای نبی چنین امری را قائل نیستند، معنای نبی را یکی از این سه دانسته اند: عدم داشتن رسالت ابلاغ وحی، خبردادن از جانب خداوند و دارا بودن شان و مقام بالا. در این مقاله دیدگاههای حدود 80 مفسر و متکلم درباره این دو واژه، در سه دوره زمانی متقدمان، متاخران و معاصران موردبررسی قرارگرفته و طبقه بندی شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که تقریرات مختلف از تساوی یا عدم تساوی دو مفهوم نبوت و رسالت در تمامی ادوار اندیشه اسلامی وجود داشته است، هرچند متاخران بیشتر به اعم بودن مفهوم نبوت نسبت به رسالت تمایل داشته اند. بااین وجود طبق نظر نگارنده با توجه به اشکالاتی که در تقریرات مختلف نظریه تغایر وجود دارد، چنین نتیجهگیری شده که رسول و نبی در معنای اصطلاحی مورداستفاده در قرآن کریم و متون اسلامی به یک معنا هستند.کلیدواژه ها
قرآن کریم, رسول, نبی, مفسران, متکلماناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.