بهروز محمدحسنی زاده - دانشجوی کارشناس ارشد گروه خوردگی و حفاظت از مواد، پردیس بندرعباس، دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران، ایران.
سیدهامان هدایت مفیدی - استادیار، گروه خوردگی و حفاظت از مواد، پردیس بندرعباس، دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران، ایران.
آرمان زارع بیدکی - استادیار، گروه خوردگی و حفاظت از مواد، پردیس بندرعباس، دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران، ایران.

در این پژوهش، عملیات اصطکاکی-اغتشاشی (FSP) بر روی آلیاژ ریختهگری شده AZ91-E انجام شد. سرعت دوران پین، 1200rpm سرعت حرکت وضعی 50mm/min و تعداد پاس برابر سه انتخاب شد. از تصاویر میکروسکوپ نوری جهت سنجش اندازه دانه و نحوه توزیع آن در مرکز منطقه اغتشاش (SZ) استفاده شد. میزان شدت بافت کریستالوگرافی در سطح نمونه FSP شده با استفاده از تصاویر قطبی (Pole figure) سنجش شد. همچنین با استفاده از الگوی پراش پرتو X، اندازه دانه های سطح در مرکز SZ محاسبه شد. علاوه بر بررسیهای ریزساختاری، آزمونهای خوردگی نیز برای بررسی تاثیر شدت بافت و اندازه دانه بر خواص الکتروشیمیایی نمونه ها استفاده شد. برای این هدف، ابتدا پتانسیل مدارباز به مدت یک ساعت ثبت شد و پس از پایداری پتانسیل مدار باز، آزمونهای طیف سنجی امپدانس الکتروشیمیایی، پلاریزاسیون خطی و سپس پلاریزاسیون تافل بر روی نمونه های FSP شده انجام، و نتایج با بررسیهای ریزساختاری و خوردگی فلز پایه مقایسه شد. نتایج، نشان دهنده بهبود مقاومت به خوردگی در اثر ریزدانگی شدید و تشدید بافت قاعده است. عوامل متالورژیکی مانند حذف فازهای ثانویه Mg17Al12، تقویت لایه هیدروکسیدی توسط آلومینیم، ریز شدن دانه ها نیز در بهبود مقاومت به خوردگی نمونه ها موثر بودند.

آلیاژ AZ91، فرآیند اصطکاکی-اغتشاشی، میکروسکوپ نوری، خوردگی، طیف سنجی امپدانس الکتروشیمیایی، آزمون پلاریزاسیون