بهروز نجف نژاد - دانشجوی دکترای تغذیه دام، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
حسن علی عربی - رییس دانشکده کشاورزی/ دانشگاه بوعلی سینا
اکبر تقی زاده - استاد گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز
داریوش علیپور - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

به منظور بررسی اثر منابع مختلف سلنیوم بر عملکرد، فراسنجه های خونی و قابلیت هضم مواد مغذی در جیره های غنی از پنبه دانه در گاو های شیرده هلشتاین انجام شد. 12 راس گاو هلشتاین با میانگین تولید 4 ± 40 کیلوگرم در قالب طرح مربع لاتین ادغام شده ناقص با 4 تیمار و3 تکرار به ازای هر تیمار مورد استفاده قرار گرفتند. آزمایش در 3 دوره 28 روزه اجرا شده و تیمار های آزمایشی شامل: 1 (جیره پایه محتوی 20% پنبه دانه بدون مکمل سلنیوم)؛ 2 (جیره شاهد + 3/0 ppm سلنیوم معدنی، سلنیت سدیم)؛ 3 (جیره شاهد +3/0 ppm سلنیوم آلی، از منشا مخمر غنی از سلنیوم) و 4 (جیره شاهد +3/0 ppm نانو سلنیوم) بودند. نمونه گیری از شیر، مدفوع و خون دام های آزمایشی و تعیین وزن و امتیاز بدنی و مقدار خوراک مصرفی هر دام در ابتدا و انتهای هر دوره انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد افزودن منابع مختلف سلنیوم تاثیری بر میزان ماده خشک مصرفی، تغییرات وزن و امتیاز بدنی نهایی دام، فراسنجه های خونی و قابلیت هضم پروتئین خام نداشت (05/0P). به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد افزودن 3/0ppm سلنیوم به ویژه سلنیوم آلی و نانو سلنیوم به جیره های حاوی سطوح بالایی از منابع چربی غیر اشباع باعث افزایش معنی دار قابلیت هضم خوراک و در نتیجه افزایش تولید شیر می شود.

گاوهای شیری, پنبه دانه, سلنیوم آلی, سلنیوم معدنی, نانو سلنیوم