رضا راه چمنی - عضو هیات علمی دانشگاه گنبد کاووس
محبوبه مرادیان - دانش آموخته
ابراهیم بنی حسن - پژوهشگر دانشگاه ملبورن استرالیا
آشورمحمد قره باش - عضو هیات علمی دانشگاه گنبد

سابقه و هدف: افزایش جذب ایمونوگلوبین های آغوز از عوامل مهم در سلامت گوساله است. ذخیره ویتامین A و E در بدن کم بوده وخوراندن آغوز کمک چندانی به افزایش آن نمی کند. با توجه به احتمال کمبود این دو ویتامین در ابتدای تولد و نقش آنها در حفظ اپی تلیوم ها از جمله مخاط روده و تقویت سیستم ایمنی بدن این مطالعه به منظور تعیین اثر تزریق ویتامین های A و E بر انتقال غیر فعال ایمونوگلوبولین G، پروتئین کل، آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز و برخی فاکتورهای خون شناسی گوساله انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه با استفاده از 12راس گوساله ماده نژاد هلشتاین تازه متولد شده در قالب یک طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار آزمایشی و سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایشی شامل تیمار شاهد: تزریق محلول نرمال سالین 9/0 درصد به میزان 14 درصد وزن بدن، تیمار ویتامین A: تزریق 200000 واحد بین المللی ویتامینA ، تیمار ویتامین E : تزریق 300 واحد بین المللی ویتامینE ، تیمار ویتامینA+E : تزریق توام 200000 واحد بین المللی ویتامین Aو 300 واحد بین المللی ویتامین E به روش داخل عضلانی بلافاصله بعد از تولد و قبل از خوردن آغوز بودند. آغوز از دوشش اول ها جمع آوری و تا زمان استفاده فریز شد. بعد از تزریق، آغوز به میزان 10% وزن بدن خورانده شد. نمونه گیری از خون قبل از تزریق، 3، 14 و 28 روز پس از تزریق از سیاهرگ گردنی انجام گرفت. غلظت ایمونوگلبولین G (IgG) سرم خون با روش الایزا اندازه گیری شد و فاکتورهای خون شناسی شامل پروتئین کل خون، آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز، شمارش تعداد پلاکت ها، گلبولهای قرمز و شاخص های آنها، هموگلوبین، هماتوکریت، گلبولهای سفید و شمارش تفریقی آنها مورد بررسی قرار گرفتند. داده های ایمونوگلوبین با رویهOne-way ANOVA و سایر داده ها با طرح اندازه گیری های مکرر در زمان با استفاده از نرم افزار آماری SPSS v. 21 تجزیه و تحلیل گردیدند.یافته ها: نتایج نشان داد غلظت ایمونوگلوبولین G سرم خون بین تیمار ویتامین A با تیمار ویتامین E (بالاترین میانگین) اختلاف معنی دار (05/0 (P< داشت ولی با تیمار شاهد اختلاف معنی دار نداشتند. زمان نمونه گیری (سن) بر میزان آنزیم AST ، پروتئین کل، پلاکت، هماتوکریت، هموگلوبین و لنفوسیت اثر معنی دار داشت. تیمار (گروه) اثر معنی داری بر تعداد گلبول های سفید و نوتروفیل ها داشت و تیمار شاهد، ویتامین A و ویتامین E با تیمار ویتامین A+E اختلاف معنی دار داشتند. اثر متقابل زمان و تیمار مقدار هموگلوبین و هموگلوبین متوسط سلولی معنی دار بود. تزریق ویتامین های A و E و تزریق توام روی سایر پارامتر ها اثر معنی داری نداشت (05/0< (P. نتیجه گیری: در این مطالعه تزریق داخل عضلانی 200000 واحد ویتامین A و 300 واحد ویتامین E قبل از خوردن آغوز تاثیر چندانی بر غلظت ایمونوگلوبین سرم و سایر شاخص های خون شناسی نداشت.

گوساله, ویتامین A, ویتامین E, ایمونوگلوبین, خون شناسی