ریشه شناسی واژه قرآنی عزر و نقش آن در ارزیابی ترجمه های قرآنی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: همایش ملی نقد زبان‌شناختی ترجمه‌های معاصر فارسی قرآن کریم
  • کد COI اختصاصی: ICCQ01_034
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 787
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمود مکوند

استادیار گروه علوم قرآن وحدیث دانشگاه خوارزمی

سلیمان عقدکی

دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه خوارزمی

چکیده

واژه قرآنی عزر سه بار در قرآن به کار رفته است. لغویان عرب و مفسران مسلمان واژه را از ریشه ع-ز-ر دانستهاند و معانی مختلفی برای آن بر شمردهاند. مترجمان قرآن نیز نظر به اقوال لغوی، آراء تفسیری و همچنین بافت آیات، هریک در برابر واژه معادلی نهاده اند. گرچه به نظر می رسد معادلهای پیشنهادی مترجمان پیش از هر چیز مبتنی بر بافت آیات بوده است و همین امر، کار را برای ایشان دشوار کرده است.با این همه انتخاب برابرنهادهای مناسب برای واژه و رهایی از تردید و تحیری که پیشینیان ما طی سده ها گرفتار آن بوده اند جز با تامل دوباره درباب خاستگاه واژه و ریشه شناسی آن امکان پذیر نیست.براین اساس در مقاله حاضر پس از بیان آراء و اقوال مذکور به جستجوی واژه و ریشه یابی آن در زبانهای سامی پرداخته ایم. نشان داده ایم که سه ریشه ع-ز-ر ، ع-ذ-ر و ع-د-ر در زبانهای عربی، عبری سریانی و آرامی معنایی نزدیک به هم دارند و مفهوم مشترک میان این سه ریشه، یاری کردن است. با این حال به عنوان دلیلی دیگر بر این مدعا به ابدال لغوی یا اشتقاق اکبر میان ریشه های ع-ز-ر و ع-ذ-ر در زبان عربی نیز اشاره کرده ایم. افزون بر این به تبیین واژگان هم نشین واژهع3زﱠر و بافت آیات مورد نظر پرداخته ایم و شباهت آن را با بافت متون مقدس یهودی-مسیحی نشان داده ایم.در پایان، معادل های پیشنهادی مترجمان را ارزیابی کرده ایم و سپس خود معادل یاری کردن یا پشتیبانی کردن را برای واژه پیشنهاد داده ایم. با این همه گفته ایم که مفهوم یاری کردن و پشتیبانی بنابه کاربردهای واژه در متون مقدس پیشگفته، با مفاهیمی مانند همپیمانی و اتحاد، ایمان، رسالت و فرمانبرداری گره خورده و همنشین شده است.

کلیدواژه ها

ترجمه های قرآنی، عزر، مفردات قرآنی، زبانهای سامی، ریشه شناسی.

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.