ارزیابی سیستم های مختلف تغذیه آلی و شیمیایی بر عملکرد، کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.)
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: مجله پژوهش های تولید گیاهی، دوره: 24، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JOPP-24-4_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 340
نویسندگان
کارمند جهاد کشاورزی ایلام
استادیار دانشگاه ایلام
چکیده
سابقه و هدف: گشنیز یکی از مهم ترین گیاهان دارویی بوده که به علت کیفیت بالای اسانس، علاوه بر مصارف غذایی جنبه درمانی نیز دارد. کشاورزی پایدار با رعایت اصول اکولوژیک، می تواند ضمن ایجاد توازن در محیط زیست، کارآیی استفاده از منابع را افزایش دهد و زمینه بهره وری طولانی تری را برای انسان فراهم آورد. کاربرد کودهای آلی با هدف جایگزینی یا کاهش قابل ملاحظه در کاربرد کودهای شیمیایی، موجب افزایش کیفیت و عملکرد در تولید پایدار گیاهان زراعی می شود. این پژوهش به منظور بررسی ارزیابی سیستم های مختلف تغذیه آلی و شیمیایی بر عملکرد و ترکیبات اسانس گیاه دارویی گشنیز انجام شد. مواد و روش ها: این آزمایش به صورت مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در سال 1394 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی شهرستان ایلام اجرا شد. تیمارها شامل 10 و 20 تن کود گاوی در هکتار، 5 و 10 تن ورمی کمپوست در هکتار، 5 تن کود گاوی همراه با 5/2 تن ورمی کمپوست در هکتار، 10 تن کود گاوی همراه با 5 تن ورمی کمپوست در هکتار، کود شیمیایی (تنها 75 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و شاهد (بدون کاربرد کود) بودند. صفات اندازه گیری شده شامل عملکرد دانه، درصد و عملکرد اسانس و ترکیبات مختلف اسانس بود. به منظور تعیین میزان اسانس از روش تقطیر با آب با دستگاه کلونجر اسانس گیری شد، اجزای اسانس توسط دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS)، انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد بذر (3257/7 کیلوگرم در هکتار)، درصد اسانس (0/154درصد) و عملکرد اسانس (23/75کیلوگرم در هکتار)، محتوی لینالول (62/61 درصد) و محتوی ژرانیل استات (21/9درصد) به ترتیب در تیمارهای کاربرد 10 تن کود گاوی، 5 تن ورمی کمپوست و 10 تن کود گاوی همراه با 5 تن ورمی کمپوست به دست آمد. همچنین بیشترین محتوی آلفاپینن (11/45درصد) و گاماترپینن (7/12درصد) در اسانس در تیمار کاربرد 10 تن ورمی کمپوست به دست آمد. نتیجه گیری: به طور کلی مدیریت تغذیه تلفیقی گیاه دارویی گشنیز اثرات قابلتوجهی بر شاخصهای کمی و کیفی این گیاه داشت. بیشترین عملکردهای بذر و اسانس با کاربرد 10 تن کود گاوی و بیشترین ترکیبات اسانس با کاربرد ورمی کمپوست به دست آمد. با توجه به نتایج، سیستم های مختلف تغذیه آلی می تواند جایگزین بخش عمده ای از کود شیمیایی اوره در زراعت گیاه دارویی گشنیز شده و گامی در جهت کشاورزی پایدار و حفظ محیط زیست برداشته شود.کلیدواژه ها
اسانس, ژرانیل استات, لینالول, کود آلی, اورهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.