لطف اله خراسانی - استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

این مقاله در صدد تبیین ادله عقلی و نقلی جهان شمولی آموزه های قرآنی به صورت اجمال، و نیز پدید آمدن تمدن اسلامی در پرتو آن به طور تفصیل است. بسیاری از صاحب نظران بر این باورند که تمدن اسلامی در فرایند شکل گیری و شکوفاییاش تمام مولفه های تمدن ساز را با خود همراه داشته و همچون سلول زندهای رشد کرده و فرهنگهای دیگر رادر خود جذب و عناصر منفی آن را پالایش نموده و موجود جدیدی، با سیمای ویژه خود بهعنوان تمدن اسلامی ظهور کرده است. از مهمترین ویژگیهای آن نشات گرفتن از فرهنگ قرآن و روایات، جامعیت، انسان محوری و ایجاد تحول بنیادین در حوزه های مختلف اعتقادی، اخلاقی، علمی، فقهی و هنری میباشد. در مقابل، گروه اندکی از مخالفان، تمدن اسلامی را برگرفته از تمدن ایران و روم و دیگر ملل فتح شده پس از عصر نزول قرآن می-پندارند. در این پژوهش برآنیم که با ترسیم تابلویی کوچک از وضعیت عرب جاهلی قبل ازاسلام در حوزه های مختلف، تمدن نوین اسلامی را بر اساس آموزه های جاودانه و جهان شمول قرآن و روایات اثبات نماییم.

اسلام، جهان شمولی، تمدن، جاهلیت، مستشرق، اخلاق، علم، هنر، جامعیت قرآن.