مهدی سراوانی فیروز - دانشکده زمین شناسی، دانشگاه تهران، تهران
علی کنعانیان - دانشکده زمین شناسی، دانشگاه تهران، تهران
مهدی رضایی کهخایی - دانشکده علوم زمین، دانشگاه شاهرود، شاهرود
محمدرضا قدسی - گروه زمین شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان

گرانیتوئید زرگلی در شمال­غرب زاهدان و در جنوب شرق ایران واقع شده است. این گرانیتوئید عمدتا از گرانودیوریت تشکیل یافته است. شیمی کانی بیوتیت در سنگ­های گرانودیوریتی با کمک ریزپردازنده الکترونی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج آن با داده­های شیمی کانی بیوتیت در گرانیتوئید زاهدان مقایسه گردید. مقدار آلومینیم کل در برابر نسبت Fe/(Fe+Mg) در بیوتیت­های گرانودیوریت زرگلی نشان دهنده حضور مواد آلومینوم­دار پوسته بالایی (رسوبات دگرگون شده) در ماگما توسط فرایند هضم می باشد. مقادیر Al کل بیوتیت­های گرانودیوریت زاهدان نسبت به گرانودیوریت زرگلی کمتر بوده و حاکی از آن است که ماگمای سازنده گرانودیوریت زاهدان کمتر به وسیله سنگ­های پوسته­ای آلایش یافته است. بررسی شیمی کانی بیوتیت مشخص می­نماید که گرانودیوریت های مورد مطالعه از نوع I بوده و از یک ماگمای گرانیتی کالک آلکالن تشکیل شده­اند. این ماگما در یک محیط فرورانش صعود نموده و با سنگ های رسوبی پوسته فوقانی آلایش یافته است. مطالعه شیمی بیوتیت یک فوگاسیته اکسیژن نسبتا بالا (12-10 تا 13-10 بار) و یک شرایط اکسیدان را برای ماگماهای گرانودیوریتی مورد مطالعه مشخص می کند. میزان فوگاسیته اکسیژن در ماگمای سازنده  گرانیت­ زاهدان 14-10 تا 15-10 بار به دست می­آید که در واقع نشان­دهنده یک شرایط اکسیدان ضعیف در ماگمای گرانیتی زاهدان می باشد. 

بیوتیت, شیمی کانی, گرانیتوئیدزرگلی, زاهدان, سیستان