هیدروژئوشیمی، منشاء و روند تغییرات ترکیب آب چاه های گازدار منطقه همه کسی (همدان)
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: دوفصلنامه یافته های نوین زمین شناسی کاربردی، دوره: 13، شماره: 25
- کد COI اختصاصی: JR_NFAG-13-25_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 338
نویسندگان
بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، همدان
چکیده
آب تعدادی از چاههای کشاورزی استان همدان (از جمله در پیرامون روستای همهکسی)، دارای جوششی از گاز بوده و مزه ترش، گس و سوزنده دارد. شناسایی منشاء و روند تغییر ترکیب آن، برای برنامهریزی و ادامهی استفاده از آن مهم می باشد. لذا در این پژوهش، منشاء ناهنجاری و روند تغییر ترکیب آن مورد ارزیابی قرار گرفته است. به همین منظور، تعداد شش حلقه چاه آبگازدار شناسایی و هدایت الکتریکی آب آنها، 15 مرتبه در طی سه سال (هر سال پنج بار) اندازهگیری گردید و روند تغییرات آن توسط نرم افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این، از هر چاه یک نمونه آب برداشت و برای تعیین مقادیر قلیائیتکل، هدایت الکتریکی، کاتیونها و آنیونها مورد تجزیه قرار گرفت. سپس شاخصهای شیمیایی آن محاسبه و به کمک دیاگرام های مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که آب تمامی چاهها، جزو آبهای تازه، کم عمق و از تیپ Ca-Mg-HCO3 میباشد. در این آب ها، غلظت دیاکسیدکربن محلول به بیش از 1000 میلیگرم بر لیتر میرسد. بنابراین، ناهنجاری شیمیایی آب چاهها، ناشی از واکنش بین آب و سنگ مخزن و دخالت سیالات گرمابی گازدار است. بخشی از سنگ مخزن از آهک و بخش دیگر آن از رسوبات مارنی و تبخیری (مربوط به محیطهای کولابی) تشکیل شده است. بررسی آماری روند تغیبرات ترکیب آب چاهها، نشان میدهد که مقدار هدایتالکتریکی آنها بطور معنیداری با گذشت زمان کاهش مییابد که اولا مهر تائیدی بر دخالت سیالات گرمابی در واکنش آب-سنگ است و ثانیا امیدی برای بهتر شدن کیفیت آب چاههای کشاورزی در آتی میباشد.کلیدواژه ها
آب نامتعارف, سیالات گرمابی, واکنش سنگ- آب, همه کسی, همداناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.