سمیه طهماسبی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
محمدرضا حامدی نیا - استاد گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
رویا عسکری - استادیارگروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران
مرتضی حاجی نیا - دانشجوی دکترای فیزیولوژی ورزشی، گروه فیزیولوژی ورزش، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

مقدمه هدف از مطالعه حاضر مقایسه چگالی ماده سفید و خاکستری مغز، عملکرد شناختی و برخی فاکتور های آمادگی جسمانی در زنان سالمند فعال و کم تحرک بود. روش کار مطالعه حاضر، پژوهشی علی مقایسه ای بود. جامعه آماری مدنظر سالمندان عضو کانون جهاندیدگان شهر شیراز بودند.از بین آن ها25 زن سالمند با دامنه­ی سنی86-60 سال به صورت داوطلبانه (با میانگین قد 63/155 سانتیمتر، وزن 65/64 کیلوگرم و BMI 28/27 کیلوگرم بر متر مربع) شرکت داشتند. آزمودنی­ها پرسشنامه ارزیابی وضعیت ذهنی (فلستین و همکاران 1975) را جهت ارزیابی دمانس واندازه گیری نمره عملکرد شناختی تکمیل کردند. تصاویر MRI از سر آزمودنی­ها جهت بررسی چگالی ماده سفید و خاکستری به دست آمد. تجزیه و تحلیل تصاویر به روش ریخت سنجی بر اساس وکسل (آشبرونر و فریستو 1997) انجام شد. علاوه براین با استفاده از پرسشنامه فعالیت بدنی بک (1982) نمره فعالیت بدنی آزمودنی­ها به دست آمد و آزمودنی­ها به صورت هدفمند دو گروه فعال و کم­ تحرک تقسیم شدند. آزمون‎های عملکردی استقامت عضلانی، قدرت عضلانی بالاتنه و پایین­تنه و انعطاف­پذیری بالاتنه و پایین­تنه اجرا شد. نتایج چگالی ماده سفید و خاکستری مغز و نمره عملکرد شناختی بین دو گروه فعال و کم تحرک، تفاوت معناداری نداشت. اما میانگین نمره فعالیت بدنی و شاخص­های آمادگی جسمانی، استقامت عضلانی، قدرت عضلانی بالاتنه و انعطاف­پذیری بالاتنه درگروه فعال به طور معناداری بیش از گروه کم­تحرک بود. نتیجه­ گیری بین دو گروه فعال و کم­تحرک از نظر چگالی ماده سفید و خاکستری کل مغز تفاوتی مشاهده نشد. در صورتی که اگر این امکان وجود داشت که مقایسه ناحیه‎ای و بین اجزا مغز انجام میشد، احتمالا تفاوت معنی داری مشاهده میشد.

سالمند, فعال وکم تحرک, ماده سفید مغز, ماده خاکستری مغز, عملکرد شناختی