مریم صف آرا - دکتری تخصصی روانشناسی بالینی، استادیار پژوهشکده زنان، دانشگاه الزهرا (س)
مریم قاسمی یزدآبادی - کارشناسی ارشد مشاوره مدرسه ، دانشگاه علامه طباطبائی

هدف: نماز به انسان امید و نیروی تحمل مصائب را می بخشد. یکی از مشکلات عصر جدید که آرامش روحی را به مخاطره می اندازد احساس روزمرگی و بیهودگی است که به واسطه آن راه های شناخته شده و مطمئنی فرا روی خود نمی یابد یا آنها را نمی شناسد، از جمله عوامل موثر در پیدایش این حالت روحی، فاصله گرفتن بشر از مذهب و رویکرد عجولانه و شتابنده او به سمت علم است. در قرآن کریم راهکار رسیدن به آرامش قلبی و جلوگیری از رنج را یاد خدا میداند و نماز را موجب تعالی انسان معرفی می کند. فلذا در این مقاله به بررسی مولفه های اثرگذار نماز در ارتقاء و تعالی وضعیت روانشناختی پرداختیم.روش: تحقیقات زیادی در زمینه نماز انجام شده که در این مقاله با روش توصیفی- کتابخانه ای 80 عنوان مقاله را پی از جستجو در موتورهای جستجو ذبل عنوان مقاله مورد بررسی قرار دادیم. یافته ها: با مرور این تحقیقات و بررسی نتایج مولفه های تعالی بخش نماز را در 5 دسته ذیل دسته بندی نمودیم: مولفه های رفتاری - شناختی وقت شناسی، برنامه ریزی؛ همت عالی و تقویت اراده؛ مسئولیت پذیری، خشوع؛ تعالی و رشد فکری – فرهنگی، مولفه های اقتصادی (وجدان کاری و تعهدشناسی، عقل معاش)، مولفه های هیجانی تحول انگیزشی، آرامش بخشی و امنیت، واقعیت گرایی، شادابی و نشاط روحی، مولفه های اجتماعی کرامت؛ اخلاق مداری و روابط پسندیده و مولفه های معنوی اگاهی فرد از درون خویش؛ تجربه کنترل ثانویه نتیجه گیری: نماز در در ارتقاء و تعالی وضعیت روانشناختی اثرگزار بود.

نماز، سلامت روان، تعالی روانشناختی نماز