کیوان رحمانی - دانشجوی دکتری مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، کمیته پژوهش های دانشجویان، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان، ایران
رضا رضایتمند - استادیار، مرکز تحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان، ایران
نیوشا صادق پور - دانشجوی دکتری حرفه ای پزشکی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان، ایران
مهسا نیک آیین - دستیار تخصصی، بخش ترمیمی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، تهران، ایران

زمینه و هدف: جیره بندی به عنوان راهکار کنترل هزینه ها و افزایش کارایی در استفاده از منابع محدود نظام سلامت مطرح است، بنابراین این مطالعه با هدف مرور مطالعات در رابطه با جیره بندی در کشورهای مختلف و ارایه پیشنهاد برای نظام سلامت ایران انجام شده است. روش پژوهش: مطالعه حاضر به روش مرور نظامند انجام گردید. به منظور یافتن مقالات انتشار یافته از پایگاه های اطلاعاتی انگلیسی (Ovid ،Scopus ،PubMed ،web of knowledge و Science direct) با بهره گیری از کلید واژه های health ،healthcare ، policy making،stewardship ،rationing services ،coverage ،care استفاده شد. ارزیابی کیفیت مطالعات از طریق توافق نویسندگان با استفاده از بررسی رعایت و اجتناب از خطا انجام شد. یافته ها: با جستجوی کلید واژه ها تعداد 2880 مقاله بازیابی شد که پس از اعمال معیارهای ورود، تعداد 29 مقاله انتخاب شدند. چارچوب مفهومی برای تولیت در جیره بندی نظام سلامت در 3 سطح تامین مالی (پرداخت از جیب، ارزیابی ریسک مبتنی بر سن، بسته خدمات، پرداخت به ارایه کنندگان)، ارایه خدمات (پزشکی مبتنی بر شواهد، زمان و لیست انتظار خدمات، فارماکوپه دارویی) و تامین منابع (توزیع خدمات سطح بندی، صلاحیت نیروی کار، ارزیابی فناوری سلامت تکنولوژی و داروها) پیشنهاد شد. نتیجه گیری: افزایش هزینه های نظام سلامت و محدود بودن منابع برای تقاضاهای رو به افزایش، جیره بندی را غیر قابل اجتناب می کند. با توجه به الگوی مفهومی پیشنهادی، راهکارهایی از قبیل ایجاد داشبورد اطلاعاتی، اجرای راهنماهای بالینی، همگن سازی بسته های خدمات ارایه شده توسط صندوق های بیمه ای، ارزیابی تکنولوژی سلامت، احتساب ترجیحات اجتماعی، برای شفاف شدن سیاست جیره بندی در نظام سلامت ایران پیشنهاد می شود.

جیره بندی، نظام سلامت، کاهش هزینه