مهدی هادی - مرکز تحقیقات کیفیت آب، پژوهشکده محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
زهرا ابوسعیدی - گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
حسن پاسالاری - گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

زمینه و هدف: رسوبگذاری و خورندگی باعث کاهش کیف ت آب و آسیب به تجهیزات لوله کشی درسیستم های تامین آب می شوند. در این مطالعه تمایل به خورندگی یا رسوبگذاری منابع آب زیرزمینیشامل چشمه، قنات، چاه های عمیق و نیمه عمیق در مناطق روستایی کاشان طی سال های 1381 تا 1392 مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: بر مبنای پارامترهای pH ، دما، کلسیم، کربنات، بی کربنات، کل جامدات محلول، مقادیر شاخص های پایداری آب شامل لانژلیر (LSI)، رایزنار (RSI)، پوکوریوس (PSI) و همچنین مقدار و روند شاخص کمی پتانسیل ترسیب کربنات کلسیم (CCPP) به تفکیک منابع آب تعیینو تحلیل شد.یافته ها: مقدار متوسط شاخص های RSI ،LSI و PSI و CCPP به ترتیب برابر با 02 / 0± 41 / 0،6/99±0/03 ، 7/40±0/02 و 21/41±2/44 mg/L تعیین شد. براساس شاخص CCPP مقدارپتانسیل رسوبگذاری چشمه، قنات، چاه عمیق و نیمه عمیق به ترتیب برابر با 16 / 3± 23 / 17 ،15/66±1/38 ، 41/23±11/22 و 23/15±4/46 mg/L است. از سال 1381 تا 1392 شاخصCCPP افزایش محسوسی داشته به گونه ای که به طور میانگین 1/6mg/L در سال افزایش یافته است.نتیجه گیری: منابع آب منطقه رسوبگذار هستند به نحوی که این تمایل از بیشترین تا کمترین مربوط به چاه های عمیق، چاه های نیمه عمیق، چشمه و قنات است. مقدار تشکیل رسوب به ازای هر متر مکعب آب منطقه در حدود 21g برآورد شد ه شاید در افزایش رسوبات در جداره سیستم های توزیع آب مشکل ساز باشد. مدیریت برداشت آب در منطقه همراه با کاهش مقدار TDS در منابع آب (شاید از طریق کنترل تخلیه زه آب های کشاورزی)، در کاهش تمایل آب به رسوبگذاری موثر است.

شاخص های پایداری آب، خورندگی، رسوب گذاری، منابع آب زیرزمینی