مینو آریا - دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی روستایی دانشگاه پیام نور بیرجند. ایران
مهدی ثقفی - استادیار گروه جغرافیای، دانشگاه پیام نور بیرجند. ایران
احمد حسینی - استادیار گروه جغرافیای، دانشگاه پیام نور بیرجند. ایران

خشکسالی یکی از زیانبارترین، مخاطرات طبیعی به شمار میرود. که باعث پیامدهای منفی اقتصادی برای نواحی میشود. و ساکنان مناطق روستایی اقداماتی را جهت سازگاری بیشتر با محیط طبیعی انجام میدهند پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه تحولات ساختاری در بخش کشاورزی و دامداری بر اثر خشکسالی در منطقه سیستان می پردازد این پژوهش، بر اساس هدف جزء تحقیقات کاربردی است چون در راستای بهبود شرایط و توسعه و ارتقای سطح زندگی روستاییان و سکونتگاه های آنها میباشد و در عین حال بر اساس ماهیت و روش، جزء تحقیقات توصیفی- تحلیلی میباشد. بنابر ماهیت موضوع، اهداف تحقیق در فرآیند مطالعه داده های آماری و گزارشات مستند سازمان جهاد کشاورزی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان میدهد بر اثر خشکسالیهای اخیر و خشکی رودخانه هیرمند تعداد بهرهبرداری، مساحت بهره برداریها منطقه کاهش یافته است. و مساحت باغ و قلمستان طی این سالها افزایش یافته است. به طور کلی میتوان گفت که خشکسالی های اخیر باعث تغییر و تحولاتی در ساختار کشاورزی منطقه گردیده است. و کشاورزان بیشتر فعالیتهای خود را به سمت محصولاتی سوق دادهاند که نیاز کمتری به منابع آبی داشته باشد. در واقع میتوان گفت کشاورزان خود را با توجه به شرایط اقلیمی سازگار کرده اند. همچنین نتایج نشان داد که روند افزایش بهرهبرداریهایی همچون تولید گلخانه ای و پرورش زنبور عسل افزایش پیدا کرده است که بی ارتباط با کمبود منابع آبی نیست. در مقابل در بهره برداریهایی از جمله پرورش دام بزرگ و گوچک کاهش محسوسی وجود دارد.

خشکسالی، کشاورزی و دامداری، تحولات ساختاری، منطقه سیستان