محسن اربابی - دانشیار، گروه انگل شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، کاشان، ایران
زهره فخریه کاشان - دانشجوی دکتری انگل شناسی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، کاشان، ایران
مهدی دلاوری - استادیار، گروه انگل شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، کاشان، ایران
محسن تقی زاده - دانشیار، مرکز تحقیقات بیوشیمی و تغذیه، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، کاشان، ایران

سابقه و هدف: عفونت با تریکوموناس واژینالیس یکی از شایع ترین انواع واژینیت در زنان است. باتوجه به بروز مقاومت و عوارضجانبی مترونیدازول بهعنوان داروی اصلی و خواص درمانی گیاهان باباآدم (Arctium lappa L) و مرزه (.Satureja hortensis L)،در این تحقیق اثر ضد تریکومونایی این دو گیاه در شرایط برون تنی روی ایزوله های جداشده از بیماران مورد ارزیابی قرار گرفت.موارد و روشها: این تحقیق تجربی روی 1203 فرد مراجعه کننده به 5 مرکز بهداشتی درمانی کاشان صورت گرفت. از 5 ایزوله کشتداده شده در محیط TYI-S-33 برای مطالعه تاثیر عصاره های الکلی ریشه باباآدم و سرشاخه های هوایی مرزه استفاده شد. تاثیر غلظت های 12/5، 25، 50، 100، 200، 400، 800، 1000 میکروگرم بر میلی لیتر عصاره ها بر رشد تروفوزوییت های انگل در 12، 24 و 48 ساعت پس از کشت سنجیده شد. محیط کشت به عنوان کنترل منفی و مترونیدازول به عنوان کنترل مثبت در غلظت های 0/025، 0/05، 0/1، 0/2، 0/4 میکروگرم بر میلی لیتر مورد بررسی قرار گرفت. تاثیر عصارهها و دارو با شمارش و مقایسه تعداد انگل زنده و مرده با رنگ آمیزی تریپان بلو تعیین گردید.نتایج: عصاره های الکلی باباآدم و مرزه بر رشد تروفوزوییت های تریکوموناس واژینالیس اثر ممانعت کنندگی داشت. (IC(50 عصاره های الکلی سرشاخه های هوایی مرزه، ریشه بابا آدم و مترونیدازول 24 ساعت پس از کشت به ترتیب 190/8، 966/7 و 0/0326 میکروگرم بر میلی لیتر محاسبه گردید.نتیجه گیری: عصاره های الکلی سرشاخه های هوایی مرزه و ریشه باباآدم اثر ضد تریکوموناسی دارند. خصوصیات ضد تریکوموناسیعصاره الکلی مرزه به مراتب بیشتر از عصاره الکلی باباآدم می باشد. تحقیقات بیشتر روی اجزای تشکیل دهنده هریک از عصاره ها به ویژهگیاه مرزه توصیه می شود.

تریکوموناس واژینالیس، عصاره الکلی، سرشاخه هوایی مرزه، ریشه باباآدم، برون تنی