محبوبه تایبی - مربی گروه مامایی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی کاشان
معصومه عابدزاده - دانشگاه علوم پزشکی، دانشکده پرستاری و مامایی، گروه مامایی
زهره سادات - دانشگاه علوم پزشکی، دانشکده پرستاری و مامایی، گروه مامایی
فرزانه صابری - دانشگاه علوم پزشکی، دانشکده پرستاری و مامایی، گروه مامایی

سابقه و هدف: مرحله ی سوم زایمان خطرناکترین مرحله ی زایمان است، زیرا در صورت طولانی شدن خطر خون ریزی پس از زایمان مادر را تهدید می کند. لذا با توجه به اهمیت ویژه این مرحله از زایمان و تناقضات موجود در مورد عوامل مرتبط، تحقیق حاضر به منظور تعیین طول مرحله ی سوم زایمان و عوامل مرتبط با آن انجام گرفت. مواد و روش ها: این مطالعه به شکل مقطعی بر روی 1000 مورد از ز ایمان های انجام شده در بیمارستان شبیه خوانی کاشان طی سال های 1384-1385 که به صورت پی در پی انتخاب شده بودند، صورت گرفت. معیارهای ورود به پژوهش حاملگی تکقلو با زایمان طبیعی و سن حاملگی بیشتر از 20 هفته در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه و ساعت ثانیه شمار بوده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری (OR، χ(2 و CI استفاده گردید. نتایج: در این پژوهش میانگین و میانه ی مرحله ی سوم زایمان به ترتیب 6/03 و 5 دقیقه به دست آمد. همچنین یافته ها نشان داد که بین تعداد زایمان (p=0/04)، تحریک زایمان با اکسیتوسین (p=0/002)، بی دردی با پتیدین (p=0/008) و درناژ بند ناف جهت اداره مرحله سوم (p<0/001) با طول مرحله سوم ارتباط آماری معنی داری وجود دارد، لیکن با سابقه ی سقط، سن حاملگی، تزریق اکسی توسین جهت اداره ی مرحله ی سوم، وزن و جنس نوزاد ارتباط معنی داری دیده نشد. نتیجه گیری: تحریک زایمانی، بی دردی طی زایمان و درناژ بند ناف از عوامل طولانی شدن مرحله ی سوم زایمان و افزایش تعداد زایمان از عوامل مرتبط با کوتاهی آن شناخته شد. جهت پیشگویی و پیشگیری از مخاطرات مرحله ی سوم زایمان، توجه به این عوامل توصیه می شود.

مرحله ی سوم زایمان، خون ریزی پس از زایمان، زایمان جفت، زایمان طبیعی