گیتی علیزاده مقدم - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فلاورجان
مهدی نصراصفهانی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
زهرا رضایتمند - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فلاورجان

گوجه فرنگی (Lycopersicon esculentum L.)، گیاهی با میوه های بسیار مغذی است که در گسترهای از ماه های سال تحت شرایط گلخانه یا مزرعه کشت میشود. یکی از بیماریهای مهم قارچی گوجه فرنگی در سطح گلخانه و مزرعه، بیماری لکه موجی با عامل قارچی Alternaria alternata است. لذا روشهای به زراعی و به نژادی، بالاخص استفاده از ارقام مقاوم، میتواند در کنترل و کاهش بیماری موثر واقع گردند. بدین منظور، ارزیابی واکنش 35 ژنوتیپ از ارقام گیاه گوجه فرنگی در برابر این بیماری در دو مرحله رشد گیاهچه ای و بلوغ، در شرایط گلخانه و در قالب طرحهای آماری کامل تصادفی، با تلقیح اسپور قارچ عامل بیماری A. alternata در سطح برگها، بر اساس 6 شاخص =0) بدون علامت الی =100 به شدت بیمار منجر به مرگ گیاه) صورت گرفت. همچنین، تنوع ژنتیکی 35 ژنوتیپ حساس و مقاوم حاصله با استفاده از نشانگر ISSR با 14 آغازگر ریز ماهواره موردبررسی قرار گرفت. تجزیه آماری و خوشهای داده های به دست آمده در گلخانه به ترتیب، با مقایسه میانگینها، توسط آزمون چند دامنه ای دانکن، با استفاده از نرم افزارهای SAS و SPSS و داده های حاصل از نشانگر ISSR با نرم افزار NTSYS ، انجام پذیرفت. نتایج به دست آمده از دو مرحله رشد ارقام در گلخانه نشان داد که کمترین شدت آلودگی در مرحله گیاهچه ای و به ترتیب 5 و 5/5 مربوط به ارقام Has2274 و رقم بومی اصفهان و در مرحله گلدهی به ترتیب 18 و 22 مربوط به ارقام بومی اصفهان و ریو گراند بود. بر اساس این یافته ها، در هر دو مرحله رشد، ارقام Has2274 و رقم بومی اصفهان مقاوم و ارقام هدیه و امیرا، حساس ارزیابی شدند. نتایج ISSR نشان داد که 11 آغازگر، باندهای چند شکل قابل امتیازدهی تولید نمودند. نتایج ISSR نشان داد که 11 آغازگر، باندهای چند شکل قابل امتیازدهی تولید نمودند. کمترین و بیشترین چندشکلی به ترتیب با مقدار 18 و 36 بود و به طور متوسط 58 تا 90 درصد تشابه مشاهده شد و ارقام به 8 گروه اصلی تقسیم گردیدند.