نسترن جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد، بیماری شناسی گیاهی، گروه گیاهپزشکی، موسسه آموز عالی دیلمان لاهیجان
محمدرضا صفری مطلق - دانشیار، عضو هیئت علمی گروه گیاهپزشکی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی

برای کنترل این بیماری مقدار زیادی از قارچ کشهای مختلف مصرف میشود. مبارزه شیمیایی برای سلامتی انسان و محیط زیست مضر بوده و پرهزینه هستند و لذا روشهای جایگزین مانند کنترل بیولوژیک میتواند باعث کاهش یا عدم استفاده از سموم جهت کنترل قارچها شود. یکی از راهکارهای جایگزین برای قارچکشهای شیمیایی، استفاده از عوامل میکروبی مفید است. Borytis cinerea منجر به بیماریهای زیادی روی گلها، میوه و دیگر قسمتهای گیاه میشود تحت دمای خنک و مرطوب، این عامل میتواند بهعنوان یک فاکتور محدودکننده در تولید، بازاریابی و ذخیرهسازی گیاهان رز، ژربرا، گل داوودی، کاهو، انگور، توتفرنگی و گوجه فرنگی شود. جدایه های T. harzianum، T. viride، T. virens، Aspergillus fumigatus، Aspergilus niger، Aspergillus sp.، Drechslera triseptata استفاده شدند. قالب آماری در تمامی آزمایشها بهکاربرده شده طرحکاملا تصادفی و در هر آزمون سه تکرار استفاده شد. در آزمون متابولیتهای غیر فرار بیشترین درصد مربوط به تیمار T. virens به میزان 63 بود و کمترین درصد مربوط به تیمار D. triseptata به میزان 20 بود. از سوسپانسیونی شامل 7×104 (اسپور+میسلیوم) در لیتر آب مقطر استریل برای مایهزنی B. cinerea استفاده شد. همچنین سوسپانسیونی شامل 7×106 (اسپور+میسلیوم) در لیتر آب برای آنتاگونیستها در آزمون گلخانه ای مورداستفاده قرار گرفت. گلدانهای حاوی قلمه های رز پس از اسپورپاشی در زیر پوشش پلاستیکی با دمای 24 درجه ی سانتیگراد قرار گرفتند. در این آزمون قارچ T. viride موثرترین قارچ بود که به میزان 16/13 درصد بیماری را کاهش داد و قارچ Aspergillus niger که 8/4 درصد بیماری را کاهش داد، ضعیف ترین آنتاگونیست مورداستفاده در این آزمون بود. بررسیهای حاصل از هایپرپارازیتیسم نشان داد که اکثر جنسها به طور قابل قبولی قادر به پارازیت کردن ریسه های بیمارگر بوده اند. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین تیمارها با استفاده از نرم افزار SAS و آزمون LSD صورت گرفت، در آزمون متابولیتهای غیرفرار و گلخانه تفاوت معنیدار قارچهای مورداستفاده را نشان داد.