نصرالله ساغروانیان - استادیار گروه آسیب شناسی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
حسن حسین پور جاجرم - دانشیار گروه بیماری های دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
جهانشاه صالحی نژاد - دانشیار آسیب شناسی دهان، فک و صورت، مرکز تحقیقات دندانپزشکی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد
منور افضل آقایی - متخصص پزشکی اجتماعی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد

مقدمه: بسیاری از ضایعات دهانی نمای کلینیکی مشابهی دارند. بنابراین بررسی هیستوپاتولوژی جهت ارائه تشخیص نهایی و کنترل کامل ضایعه ضروری می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تطابق بین تشخیص های کلینیکی و هیستوپاتولوژی در سه گروه از ضایعات دهانی در طی 30 سال (85-1355) در دانشکده دندانپزشکی مشهد می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه گذشته نگر اطلاعات کلینیکی و هیستوپاتولوژی سه گروه از ضایعات (450 نمونه از ضایعات غدد بزاقی، 1058 کیست ادنتوژنیک و 195 تومور ادنتوژنیک) در طی دوره 30 ساله مقایسه شد. اطلاعات کلینیکی شامل سن و جنس بیمار، مکان ضایعه و تشخیص کلینیکی بود. اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS با ویرایش 15 و آزمون های  t-test و Fisher s Exact test تحلیل شد. یافته ها: تشخیص های کلینیکی و هیستوپاتولوژی با استفاده از درصد تطابق و درصد عدم تطابق مقایسه شد. تطابق کلی بین تشخیص های کلینیکی و هیستوپاتولوژی به ترتیب برای کیست های ادنتوژنیک ضایعات غدد بزاقی و تومورهای ادنتوژنیک به ترتیب 3/69%، 1/65% و 7/48% بود. کیست رزیجوال، موکوسل و ادنتوما در هر گروه مورد مطالعه بالاترین تطابق را نشان داد. نتیجه گیری: نتیجه گیری می شود که در برخی موارد جهت به حداقل رساندن عدم تطابق، ارائه رویکردهای مناسب و توجه بیشتر به نمای کلینیکی ضایعه ضروری است. با این وجود ضایعات با نماهای کلینیکی غیراختصاصی نیازمند تشخیص پاتولوژی هستند.

تشخیص هیستوپاتولوژی, ضایعات غدد بزاقی, کیست ادنتوژنیک, تومور ادنتوژنیک