مریم سیدمجیدی - استادیار آسیب شناسی دهان، فک و صورت، مرکز تحقیقات مواد دندانی، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بابل
سینا حقانی فر - استادیار گروه رادیولوژی دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بابل
رامین فروغی - استادیار گروه جراحی دهان، فک و صورت دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بابل
محمود حاجی احمدی - مربی گروه پزشکی اجتماعی - دانشگاه علوم پزشکی بابل

مقدمه: فولیکول اطراف مولر سوم نهفته می تواند به ضایعات پاتولوژیک تبدیل شود. فقدان رادیولوسنسی غیرعادی، حضور فولیکول نرمال را نشان می دهد. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی هیستوپاتولوژیک رادیولوسنسی های نرمال اطراف تاجی دندان های عقل نهفته بود. مواد و روش ها: فضای فولیکولی 104 دندان عقل نهفته با فضای فولیکولی نرمال (کمتر از 5/2 میلی متر) در رادیوگرافی پانورامیک اندازه گیری شد. تحت بی حسی موضعی، فولیکول و دندان همراه، توسط جراحی خارج شد و بعد از طی مراحل معمول، از نظر هیستوپاتولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت. داده ها بوسیله آزمون دقیق فیشر، کای دو و رگرسیون لوجستیک تجزیه و تحلیل شد (05/0a=). یافته ها: 38 مورد (5/36%) فولیکول ها از بیماران مذکر و 66 مورد (5/63%)، از بیماران مونث جمع آوری شد. 92 فولیکول (5/88%) مربوط به مندیبل و 12 فولیکول (5/11%) مربوط به ماگزیلا بود. 43 مورد (3/41%) تغییرات کیستیک مشابه کیست دنتی ژروس را نشان دادند. تغییرات کیستیک در فولیکول دندانی به طور معنی داری، در بیماران بالای 20 سال، بیشتر بود (0001/0P<). رابطه معنی داری بین بروز تغییرات کیستیک با جنسیت بیماران یافت نشد (05/0P> ). دندان عقل نهفته با ضخامت رادیولوسنسی اطراف تاجی بیش از 5/1 میلیمتر در 3/63% موارد تغییرات کیستیک را نشان می داد. نتیجه گیری: این مطالعه، ایده فراگیری که بیان می دارد ریسک تغییرات کیستیک در فولیکول دندانی با بالا رفتن سن افزایش می یابد، را تایید می کند. با توجه به بروز بالای تغییرات کیستیک در رادیولوسنسی های اطراف تاجی دندان مولر سوم نهفته، این مطالعه از برداشتن پروفیلاکتیک دندان عقل نهفته حمایت می کند.

دندان نهفته, کیست دنتی ژروس, فولیکول دندانی, رادیوگرافی پانورامیک