ارزش پروگنوستیک ایندکس های مرتبط با گاز خون شریانی با میزان شدت آسیب ناشی از تروما با شکستگی استخوان ران و لگن

سابقه وهدف: در سال های اخیر، تروما یکی از مهمترین علل ناتوانی و مرگ و میر در سراسر جهان بوده است. شکستگی استخوان های اصلی مانند استخوان ران و استخوان لگن یکی از شدید ترین و پیچیده ترین آسیب های سیستم اسکلتی است. با توجه به نزدیکی این استخوان ها به عروق خونی و اعصاب و اندام هایی مانند روده و مثانه، خطر ناشی از این شکستگی ها افزایش می یابد . بنابراین شناسایی معیارهای پیش آگهی شرایط بیمار می تواند بسیار مهم بوده و به پیشگیری از عوارض کمک کند. باز اضافه (BE) خون ، یک شاخص مهم شوک و اختلال فیزیولوژیک در بیماران مبتلا به تروما بوده و با غلظت لاکتات خون وشدت آسیب در ارتباط است. برخی از مطالعات بیان داشتند که میزان مرگ ومیربیماران ترومایی را میتوان بر حسب تغییرات گازهای خون شریانی((ABG پس از تروما پیش بینی کرد. بنابراین هدف ازاین مطالعه، بررسی ارزش پیشگویی کننده ایندکس های مرتبط با ABG بخصوص BE با میزان شدت آسیب ناشی از تروما میباشد. مواد و روش ها: در این مطالعه،96 بیمار ترومایی دارای شکستگی استخوان ران و لگن مراجعه کننده به بیمارستان سوانح تصادفات شهید کامیاب مشهد در سال 1397 وارد مطالعه شدند.بیماران با شکستگی های کوچک ، داشتن بیماری زمینه ای یا گذشت زمان بیش از 24 ساعت از شکستگی از مطالعه حذف شدند.پس از اخذ رضایت نامه آگاهانه و تایید اداره اخلاق دانشگاه علوم پزشکی مشهد (IR.MUMS.MEDICAL.REC.1397.166)، شاخصهای دموگرافیک و اطلاعات بالینی مانند نوع شکستگی،محل شکستگی،علت تروما و آگاهی بیمار از نمونه ها ثبت شد. علائم حیاتی نمونه ها مانند فشار خون (BP)، ضربان قلب (HR)و تعداد تنفس (RR)و نتایج آزمایش ABG و Hb در دو بار (در زمان ورود به مطالعه و شش ساعت بعد) ثبت گردید. همچنین علاوه بر این، انتقال خون و جایگزینی مایع در شش ساعت اول بستری نیز ثبت شد. در نهایت، پس از طی مراحل درمانی طبق نظر پزشک معالج، سرنوشت بیماران از جمله طول مدت بستری، انتقال یا مرگ بیماران مورد ارزیابی قرار گرفت. تمام نتایج توسط نرم افزار SPSS16 مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگینO2 Sat، BE و Pco2 در نمونه هایی که در اثر شکستگی استخوان ران و لگن جان خود را از دست دادند، تفاوت معناداری با نمونه های بهبود یافته داشتند. به گونهای که درنمونه های منجر به مرگ، میانگین O2 Sat و BE1 بطور معناداری کمتر از نمونه های بهبود یافته بود(.(P<0.05 همچنین یافته ها نشان دادند که میانگین Pco2 در نمونه های منجر به مرگ، بیشتر از نمونه های بهبود یافته بود(.(P=0.007 نتیجه گیری: در این مطالعه نتایج نشان دادند که ایندکس های مرتبط با ABG مثل O2 Sat، BE و Pco2 میتواند از جمله ایندکسهای پیشگویی کننده وضعیت بیماران دارای شکستگی استخوانهای بزرگ ، در جهت کاهش عوارض احتمالی باشد.این یافته ها میتواند به عنوان مطالعات بنیادین در جهت دستیابی به روشهای تشخیصی جدید مطرح باشد.

کلیدواژه ها:

گاز خون شریانی ، تروما ، باز اضافه ، O2 Sat ، Pco2