بررسی ارتباط بین کرونوتیپ و الگوی خواب و بیداری با میزان تنگی کاروتید در بیماران دچار سکته ایسکمیک مغزی

سابقه وهدف: خواب یک فرایند پویا و یکی از مهمترین چرخه های بیولوژیک است که توسط عملکرد و ساعت بیولوژیک، غعالیتهای روزانه تحت تاثیر قرار میگیرد .هرشخص حدود یک سوم عمر خود را درخواب به سر میبرد. تاثیر خواب بر روی جسم و روان بسیار مهم است وتغییرات خواب از پیش آگهی مهمی در زمینه ابتلا به بیماری ها محسوب میشود. مطالعات نشان داده اند که کاهش هر دو مدت کوتاه و طولانی خواب با افزایش مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی-عروقی، افزایش بروز و افزایش ریسک فاکتورهای اصلی آن وافزایش شیوع سندرم متابولیک ارتباط دارد.به نظر میرسد که بین کیفیت، الگوی وکرونوتیپ خواب با میزان تنگی شریان کاروتید ارتباط وجود دارد. در این مطالعه به بررسی این موضوع در بیماران دچار سکته مغزی ایسکیمیک مراجعه کننده به درمانگاه مغز و اعصاب بیمارستان بوعلی قزوین طی سال 1394 الی 1395 پرداختیم. مواد و روش ها:در این مطالعه مقطعی تحلیلی، که به صورت سرشماری روی کلیه بیماران مراجعه کننده به درمانگاه مغز و اعصاب بیمارستان بوعلی قزوین طی سال 1394 الی 1395 انجام شد، اطلاعات دموگرافیک بیماران طی ویزیت اول اخذ ودر چک لیستهای پژوهشگر ساخته، وارد گردید. معیار ورود به مطالعه، عدم مصرف بنزودیازپینها ومعیارهای خروج، عدم همکاری بیمار و وجود سابقه قبلی سکته مغزی بود. براساس معیارهای ورود و خروج، در مجموع 100بیمار وارد مطالعه شد. وجود اختلالات خواب شامل آپنه خواب، بیخوابی، کیفیت بد خواب توسط پریسنامه هایEpworth ، بیخوابی و کیفیت خواب پیتزبورگ ثبت گردیدو پرسشنامه هورن اسبرگ جهت بررسی کرونوتیپ افراد تکمیل گردید. تحت سونوگرافی کالر داپلر شریان کاروتید وشدت تنگی آن برحسب درصد برای همه بیماران انجام شد. پس از جمع آوری داده ها ، اطلاعات در نرم افزار SPSS نسخه 21 وارد گردید و به صورت آمار توصیفی(میانگین،انحراف معیار، توزیع فراوانی)-تحلیلی و با استفاده از آزمون کای دو، t-testو ANOVAمورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت .P value<0. 05به عنوان سطح معنی داری درنظر گرفته شد. یافته ها: متوسط سنی 100 بیمار مورد بررسی 69/73 سال که55 مرد بودند. ضخامت اینتیما-مدیا در شریان کاروتید، ضخامت پلاک بر حسب میلی متر و تنگی راست و چپ به ترتیب 0/88 0/75، 0/65 0/30 و 4/18 3/90، 4/77 6/61 ونهایتا24/45 28/84 0 و 29/4524/80 بود. متوسط نمره Epworth شرکت کنندگان 13/30 2/24 بود. براین اساس51 نفر بدون مشکل خواب، 29 نفر زیر آستانه بالینی دچار بی خوابی، 20 نفر بی خوابی متوسط داشتند. براساس کرنوتیپ خواب،7 نفر در دسته افراد صبحگاهی، 57 نفر معتدل و 36 نفر عصرگاهی بودند. دربررسی کلی عروق کاروتید دوطرف از نظر تنگی با پرسشنامه های مد نظر مشاهده شد که درصد تنگی کاروتید ها با کرنوتیپ بیماران ارتباط معناداری دارد((P=0.003درحالیکه با Epworth چنین نتیجه ای مشاهده نشد و نهایتا0 بر اساس شدت بی خوابی و شدت تنگی کاروتید نیز ارتباط معنادار وجود داشت. نتیجه گیری: تنگی کاروتید می تواند با کرنوتیپ خواب و شاخص شدت بی خوابی ارتباط داشته باشد لذا با تغییر شرایط وبهبود کیفیت خواب از بروز تنگی های کاروتید ومتعاقبا سکته های ایسکمیک مغزی کاهید.

کلیدواژه ها:

بی خوابی ، کرنوتیپ ، کاروتید ، آترواسکلروز