سارا آشنا - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته بیماری شناسی گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
حمید رضا زمانی زاده - استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات- تهران، ایران
سید باقر محمودی - استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

از ریشه های چغندرقند دارای علائم پوسیدگی، از مناطق چغندرکاری مختلف کشور، یکصد جدایه قارچی جداسازی شد. از بین آن ها، 20 جدایه براساس خصوصیات ریخت شناسی متعلق به  F. solaniبودند. بیماری زایی جدایه ها در شرایط آزمایشگاه روی ریشه های چغندرقند انجام شد. جدایه های مورد بررسی به گروه های بیماری زا، بیماری زایی کم و غیر بیماری زا دسته بندی شدند. جدایه های F. solani در گلخانه روی بوته های 14 هفته ای قادر به ایجاد بیماری نبودند اما روی ریشه های زخم شده علائم بیماری را نشان دادند. تنوع ژنتیکی 20 جدایه F. solani با روش  ITS-rDNA با کمک جفت آغازگرهای ITS 1/4 مطالعه شد. آغازگرهای مذکور در تمام جدایه ها منجربه تکثیر قطعات DNA شدند. جدایه ها با توجه به الگوی نواری به سه گروه یک نواری (550 یا 600 جفت باز)، دو نواری(550 و 600 جفت باز) و سه نواری (500،550و 600 جفت باز) تقسیم بندی شدند. برش محصولات تکثیری با آنزیم های برشی Msp1,EcoR1,BamH1 نشان داد که آنزیم  BamH1فاقد محل برش در قطعات تکثیری بود. الگوی حاصل از آنزیم  EcoR1 برای همه جدایه ها یکسان بود و این آنزیم دارای یک محل برش در کلیه جدایه ها بود. برای الگوی برش آنزیم Msp1 جدایه ها دارای تنوع بودند. در برخی از جدایه ها یک محل برش و در برخی دیگر بیش از یک محل برش وجود داشت. ارتباطی بین بیماری زایی، منطقه جغرافیایی و تنوع حاصل از آنالیز ITS-rDNA مشاهده نشد.

آنزیم برشی, تنوع بیماری زایی, Fusarium solani, ITS-rDNA