ابوالفضل معصومی - کارشناس ارشد مهندسی تاسیسات آبیاری از شرکت مهندسی آب عمران پردیسان

سامانه های پیش بینی و هشدار سیل قادرند رخداد و مشخصه های سیلاب آتی را پیش بینی نمایند. به این ترتیب مدیران و سایر مسئولان ذیربط برای انجام اقدامات ضروری برای حفظ جان مردم و اموال آنها و کاهش خسارت های سیل فرصت کافی خواهند داشت. از گذشته های دور روش هایی برای پیش بینی و هشدار سیل وجود داشته است، ولی روش های موثر و کارای پیش بینی سیل جدید هستند و عمر آنها حدود پنجاه سال می باشد. به طور کلی پنج نسل از سامانه های پیش بینی سیل در دنیا وجود دارد. در کشور ما چهار نسل از این سامانه ها تاکنون طراحی و عملیاتی شده اند. چهارمین نسل سامانه اهی پیش بینی سیل که موضوع این مقاله است، یکی از پیشرفته ترین آنها می باشد. این سامانه می تواند با دریافت خروجی مدل های عددی پیش بینی وضع هوا، رخداد سیل و مشخصه های آن را پنج روز قبل از وقوع سیلاب، برآورد و پیش بینی نماید. این سامانه ها نیازی به نصب سنسور در حوضه ندارند و هزینه های طراحی وعملیاتی نمودن آنها مناسب است. شاخص B/C (منافع به هزینه ها) در پروژه های پیش بینی و هشدار سیل حدود 8 می باشد، هر چند که در برخی پروژه ها این عدد به 30 هم رسیده است. در کشور ما شرکت مهندسی آب عمران پردیسان به عنوان اولین و تنها شرکت مهندسی مشاور سامانه ی پیش بینی سیل نسل چهارم را برای شش حوضه ی کارون- دز، کرخه، زهره، سیروان، گرگانرود و شش زیرحوضه ی گیلان، توسعه داده است. تاکنون حدود 500 رخداد سیل توسط این سامانه ها پیش بینی گردیده اند که حدود 70 مورد از آنها به صدور هشدار سیل منجر گردیده اند. دقت پیش بینی ها در تمایم موارد بالای 70 درصد بوده و در پاره ای موارد به 95 درصد نیز رسیده است.

پیش بینی سیل، هشدار سیل، خسارت سیل