ایرج رحیمی - دانشجوی دکتری مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد
اسماعیل اسدی - دانشیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد
پژمان طهماسبی - دانشیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد
عطااله ابراهیمی - دانشیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد

پهنه رویشی زاگرس وسیع ترین و اصلی ترین رویشگاه گونه های مختلف بلوط در ایران می باشد. درختان بلوط نقش فوق العاده اکولوژیستی دارند و منابع حفظ آب و خاک محسوب می شوند. در سالیان اخیر خشکیدگی های مختلف به دلایل گوناگون در جنگل های بلوط زاگرس به وقوع پیوسته که در بسیاری مناطق منجر به نابودی درختان شده است. این فاجعه زیست محیطی هم اکنون بدون توجه کافی مسئولین مربوطه و نداشتن طرح و برنامه مناسب و عملیاتی روز به روز وخیم تر می شود. یک میلیون و 132 هزار هکتار از 6 میلیون مساحت جنگل های زاگرس به کلی نابود شده و اگر این روند ادامه پیدا کند، به زودی شاهد بیابان زاگرس به جای جنگل های زاگرس خواهیم بود. برای ایجاد یک درخت بلوط، بین 70 تا 150 سال، و برای داشتن یک درخت بلوط خوب بین 200 تا 300 سال زمان لازم است. در کشوری که سرانه جنگلی پائینی دارد مرگ حتی یک درخت هم بسیار با اهمیت است، مرگ هر بلوط، مرگ یک زندگی در زاگرس است و این به معنی مرگ تدریجی پایداری اکولوژیک فلات ایران می باشد. بلوط سرمایه زاگرس است، درختانی که با مرگ آنها باید منتظر فاجعه یی به وسعت 6 برابر دریاچه ارومیه بود، زیرا ریزگردها هم به شمار می رود. درختان بلوط در جنگل های زاگرس وضعیت خوبی ندارند، زاگرس گریان و عزادار مرگ بلوط ها شده و شمارش معکوس برای نابودی کامل این جنگل ها به صدا درآمده است. بخش عظیم طبیعت ایران، به دلیل نبود نگاه پایدار مدیریتی در حال ویرانی است از این رو، علم و آگاهی مدیران و کارشناسان منابع طبیعی و حامیان جنگل از کم و کیف تغییر و تحولات رخ داده به خاطر سیاست گذاری و چاره اندیشی برای رفع مشکل موجود ضروری خواهد بود. نگرش به جنگل از دیدگاه توسعه پایدار، لزوم حفظ گونه های جنگلی را به عنوان ذخیره ژنتیکی در اولویت قرار می دهد، لذا در این مطالعه که به صورت مروری و با استفاده از منابع کتابخانه ای، سایت های اینترنتی و مقالات علمی صورت گرفته سعی گردیده به بررسی عوامل نابودگر درختان بلوط جنگل های زاگرس اشاره گردد تا از روند تخریبی این جنگل ها جلوگیری به عمل آید.

اکوسیستم طبیعی، آفات و امراض، تخریب جنگل ها، بیماری درختان، خشکیدگی