مقایسه دیدگاه های هرمنوتیک گادامر با روش تفسیری علامه طباطبائی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: همایش ملی علمی پژوهشی علم و دین
  • کد COI اختصاصی: NSCSR01_062
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 538
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن عمیق

استادیار مرکز معارف اسلامی دانشگاه صنعتی اصفهان

لیلا فهیمی

مدرس حوزه و دانشگاه

چکیده

تلاش برای درک معنای برتر یا درک معنا و مفهوم غایی هر متن واساسا هر پدیده ای آرزو و سودای جاودانه یانسان بوده است.هرمنوتیک به منزله شاخه ای خاص از دانش پدیده ای نوظهور و مربوط به مدرنیته در غرب است که به ماهیت وچگونگی فهم می پردازد.واژه هرمونتیک از یونان باستان به طور متفرق تداول داشته است . در جهان اسلام نیز گرچه هرمنوتیک وتفسیربه طور مستقل مطرح نشده است اما مورد غفلت هم نبوده است. تفسیر و تاویل و مباحث الفاظ و چگونگی کشفمراد متکلم و غیره جزو مباحث مطرح در شاخه های مختلف علوم اسلامی بوده است. البته تمام عالمان اسلامبرخلاف برخی صاحب نظران غربی به نیت مولف و معنای نهایی و اصیل موردنظر متکلم باور داشته اند. تعریففهمیدن و ارائه شیوه های فهم درست و فهم صحیح و بیان قواعد تفسیر از وظایف اصلی هرمنوتیک است.هرمنوتیک سنتی در غرب مانند هرمنوتیک شرقی از وحدت معنایی و توان فهم متون دفاع می کند. اما باپیدایش هرمنوتیک فلسفی و نظرات افرادی نظیر گادامر قرائت جدیدی از مسئله فهم ارائه شد، فهم از این منظرپی بردن به قصد مولف نیست بلکه ذهنیت و پیش داوری های مفسر است که متن را تفسیر می کند. پر رنگکردن نقش مفسر در عمل فهم متون دینی و اعتقاد به امکان قرائت های مختلف و متنوع و سیال , یکی از چالشهای روز است از آنجایی که معرفت دینی در پرتو تفسیر و تاویل متن و پی بردن به مراد مولف متون مقدساست لذا جوهره دینداری را از جهات مختلفی تهدید می کند.تاریخ گواهی میدهد که بررسی و تحلیل هرمونتیک و بطور کلی روشهای فهم متون خصوصا متون دینی، بیشاز رشته های دیگر ضرورت دارد، زیرا هر دین و جامعه دینی با توده ای از انباشته های تفسیری چالش برانگیزبستر تاریخی خود را ادامه میدهد و منشا نزاعها و ستیزه ها و مناقشات کلامی، فقهی، اخلاقی و بطور کلیدین شناسی می باشد. که در نهایت به تکفیر و تفسیق و جنگ های چندصد ساله فرقه ها و مذاهب گوناگونکشیده شده است.در این مقاله سعی شده است به مسالهی هرمنوتیک غربی و دیدگاه های هرمنوتیکی گادامر و روش سنتی تفسیرمتون اسلامی در مجموعهی المیزان و دیدگاه های تفسیری علامه طباطبائی نگاهی مقایسه ای صورت گیرد.

کلیدواژه ها

هرمنوتیک، گادامر، تفسیر، علامه طباطبائی، فهم

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.