تعیین جایگاه و منزلت علم در هندسه معرفت دینی با توجه به آرای سید محمد نقیب العطاس و پرویز امیر علی هودبوی: با نگرشی کارکردگرایانه و نمادگرایانه

تعیین جایگاه و منزلت علم در هندسه معرفت دینی راه حل های بسیار متفاوتی را در جهان اسلام در پی داشته است.باید اذعان داشت که تا قبل از قرن چهاردهم میلادی رویکردی بعنوان تقابل انگاری یا جدا انگاری حوزه علم و دین وجود نداشته اما پس از قرن نوزدهم و با ورود بحث مدرینیته در دستور کار فرهنگی و اجتماعی و سیاسی جهان اسلام ، موجبات فرایند دیالکتیکی بر سر مسئله ارتباط بین دین و علم فراهم نمود.براین اساس پاسخ های متفاوت متفکرین مسلمان به مدرن سازی ساخته غرب از جمله پذیرش،رد یا تغییر این مدعا در جهت نگرشهای اسلامی را باعث گردید. مبحث کانونی این نوشتار، تبیین و کاوشی نظری در مبانی و دلایل دو اندیشمند مسلمان با توجه به نگرش کارکردگرایانه و نمادگرایانه به علم می باشد. این دو نظریه متفاوت به ترتیب در اندیشه های سید محمد نقیب العطاس و پرویز امیرعلی هودبوی مورد توجه واقع می گردد. از جمله نتایج پژوهش آن است که العطاس و هودبوی هر دو به مسلمان و معتقد به دین و همچنین توجه به علم و تکنولوژی مدرن داشته اند اما در رویکرد به ارتباط دین و علم مدرن و تکنولوژی تفاوت های اساسی دارند. العطاس جهت ارتباط دادن به دین و علم مدرن معتقد به نظریه ی تهذیب و تکمیل علوم مدرن بر اساس علوم دینی می باشد اما هودبوی به نحوی نظام مند مبانی مدرنیته را می پذیرد . بنابراین هدف این مقاله با مروری گذرا بر مبانی فکری و فلسفی تحت مدلهای های کارکردگرا و نمادگرا به بحث پیرامون دیدگاه دو اندیشمند جهان اسلام در خصوص علم مدرن و تکنولوژی می باشد.

کلیدواژه ها:

علم مدرن غربی ، علم دینی ، نگرش کارکردگرایانه ، نگرش نمادگرایانه یا سمبلیک ، العطاس ، هودبوی