موسی رسولی - دانشیار گروه علوم باغبانی و فضای سبز دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، ملایر، همدان
مریم عباسی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی موسسه غیرانتفاعی مهرگان محلات

بادام با نام علمی (Prunus dulcis L. ) یکی از قدیمی ترین درختان میوه خشکباری است که در نقاط مختلف ایران پراکنده است که به دلیل سهولت در برداشت نگهداری و حمل و نقل آسان سازگاری در خاکهای آهکی و نیمه خشک و ارزش غذایی بالا از اهمیت زیادی برخوردار است. اکثر ارقام و ژنوتیپهای بادام نسبت به سرما حساس بوده خودناسازگار و برخی نیز دگرناسازگار هستند. از مهمترین اهداف برنامه های اصلاحی بادام انتخاب ارقام و ژنوتیپ های خودسازگار دیرگل با خصوصیات خشک میوه و وزن مغز مناسب میباشد. در این تحقیق سه والد PM2 PM1 و PM3 به عنوان والدین مادری با 8 تیمار و 3 تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی شامل سه ژنوتیپ محلی GP2 GP1 و GP3 ، ارقام شاهرود 12 شاهرود 14 و شاهرود 18 گرده خودی و گرده افشانی آزاد (شاهد) به عنوان والدین پدری یا گرده زا به صورت کنترل شده گرده افشانی شدند. درصد تشکیل میوه طی 5 مرحله از زمان گرده افشانی تا زمان برداشت محاسبه و ارزیابی شد. بر اساس شمارش میوه تشکیل شده در والدین مادری، در هر تلاقی والدین پدری GP1، GP2 و شاهرود 18 بیشترین درصد تشکیل میوه را داشتند. از طرفی گرده خودی این والدین و گرده رقم شاهرود 12 خودناسازگاری و دگرناسازگاری را نشان دادند.

بادام، سازگاری دانه گرده تشکیل میوه عملکرد.