تنوع مورفولوژیک در پنج اکوتیپ شاهدانه (Cannabis sativa L.) بومی ایران

شاهدانه از گیاهان زراعی قدیمی است که در صنایع روغن کشی و نساجی مورد استفاده قرار میگیرد. این گیاه دارای خواص دارویی متعددی است. از دانه آن به عنوان نیرو بخش، مسهل و ملین، نرم کننده و در تهیه داروهای مسکن و ضد انگل استفاده میشود. با توجه به اهمیت شاهدانه از لحاظ دارویی، خوراکی و صنعتی، تحقیق حاضر در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دانشگاه تهران با دو تکرار به بررسی پنج اکوتیپ بومی ایران (P3, P7, P9 ,P13, P14 ) پرداخته شد. در این پژوهش صفات مورفولوژیکی (ارتفاع گیاه؛ تعداد گره، قطر ساقه و وزن خشک ساقه) در پایه های نر و ماده پنج اکوتیپ بومی ایران مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. همان طور که نتایج نشان داد، تمامی صفات در بین اکوتیپها از تفاوت قابل توجهی برخودار بود. اکوتیپ P3 بیشترین ارتفاع و تعداد گره را داشت 165/8) سانتی متر ، 29 عدد) همچنین در صفتهای قطر ساقه و وزن خشک ساقه اکوتیپ P13 نسبت به سایر اکوتیپها برتری داشت 16/61)میلی متر، 159/14 گرم). در بررسی که صورت گرفت مشاهده شد، در بین تمامی صفتها اکوتیپ P9 نسبت به سایرین رشد ضعیف تری داشت. کمترین ارتفاع 37/52) سانتی متر)، تعداد گره 17) عدد)، قطر ساقه و وزن خشک ساقه 7/52 ) میلی متر،30/43 گرم) در اکوتیپ P9 یافت شد. تفاوتهای یافت شده در بین اکوتیپهایی که بررسی شدند، میتواند ناشی از تفاوتهای ژنتیکی در هر اکوتیپ باشد که مطالعه آنها در از لحاظ کشت و عملیات اصلاحی اهمیت ویژهای دارد.

کلیدواژه ها:

گیاهان دارویی ، رشد رویشی ، شاهدانه