ارزیابی خطر ناشی از مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه اصفهان
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: فصلنامه مدیریت خاک و تولید پایدار، دوره: 7، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_EJSMS-7-2_013
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 304
نویسندگان
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)
عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاداسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)
چکیده
سابقه و هدف: مس و روی گرچه از عناصر کم مصرف ضروری برای انسان هستند ولی افزایش جذب این دو عنصر باعث ایجاد بیماری های مختلف در انسان می شود. بنابراین تعیین غلظت مس و روی در محصولات کشاورزی و ارزیابی تاثیر آنها بر سلامت انسان ضروری به نظر می رسد. این تحقیق با هدف تعیین غلظت مس و روی در گندم، برنج و خاک اطراف معدن ایرانکوه و ارزیابی ضرائب خطر آنها بر سلامت انسان نسبت به بیماری های غیرسرطانی در استان اصفهان انجام شد. مواد و روشها: در این تحقیق از خاک و محصولات عمده زراعی منطقه شامل گندم و برنج نمونه برداری شد. نمونه برداری بصورت تصادفی و مرکب از ده مزرعه گندم و ده مزرعه برنج انجام شد. از هر گیاه (برنج و گندم) و از خاک سطحی ( عمق صفر تا 20 سانتی متری خاک) در هر مزرعه 3 نمونه مرکب و تصادفی برداشته شد. یافته ها: غلظت کل مس و روی در خاک مورد مطالعه به ترتیب 62/28 و 78/269 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. میانگین غلظت مس در برنج و گندم به ترتیب 84/11 و 43/8 میلی گرم بر کیلوگرم و برای روی به ترتیب 82/92 و 06/29 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. غلظت مس و روی در خاک و گیاهان با افزایش فاصله از معدن کاهش یافت. جذب روزانه مس و روی به ترتیب 05/34 و 43/214 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای بزرگسالان ،17/32 و 6/199 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای کودکان برآورد شد. این مقادیر کمتر از میزان مجاز ورود مس و روی به بدن انسان بر طبق استاندارد جهانیWHO (1993) که به ترتیب 40 و 300 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز گزارش شده است، می باشد. مس و روی جذب شده از طریق تماس پوستی با خاک در حالت بیشینه برای کودکان و افراد بالغ به ترتیب 4-10×44/9 و 4-10×03/1 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای مس و به ترتیب 3-10×9/8 و 4-10×84/9 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای روی می باشد. همچنین جذب از طریق استنشاق مس و روی موجود در ذرات معلق خاک در حالت بیشینه برای کودکان و افراد بالغ به ترتیب 5-10×4/1 و 6-10×6/7 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای مس و به ترتیب 4-10×32/1 و 5-10×19/7 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز برای روی می باشد. این اعداد از مقدار مبناء جذب از طریق پوست و استنشاق که برای مس و روی به ترتیب 4/0 و 3 میکروگرم بر کیلوگرم وزن بدن در روز می باشد، بسیار کمتر است. نتیجه گیری: در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که پتانسیل خطرپذیری(HQ) برای مس و روی از طریق مسیرهای مطالعه شده کمتر از یک می باشد و احتمال ابتلا به بیماریهای غیر سرطانی از این مسیرها برای مصرف کنندگان وجود ندارد.کلیدواژه ها
مس, روی, معدن, شاخص خطر پذیریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.