بررسی پایش بیولوژیکی غلظت فلزات سنگین در کلان شهر اراک

چکیده زمینه و هدف: استفاده از گیاهان جهت پایش آلودگی­ها، روشی مناسب است و در همین راستا زیست­ردیابی، یکی از راه­های ارزان و ساده بررسی کیفیت هوا و خاک است. با توجه به مشکل آلودگی فلزاتی مانند کروم، کادمیم، نیکل و سرب در شهر صنعتی اراک که توسط محققان گزارش شده است، به احتمال زیاد جذب بالای این آلاینده­ها توسط گیاهان فضای سبز موجود وجود خواهد داشت، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان آلودگی­ فلزات سنگین در اندام های درختان توت در مناطق مختلف شهر اراک انجام گرفت. مواد و روش­ها: میزان 13 عنصر در اندام های میوه و برگ گونه­های درختان توت مجنون و توت سفید کشت شده در فضاهای سبز سطح شهر اراک با سه تکرار اندازه­گیری شد. نقشه توزیع میزان غلظت فلزات سنگین به تفکیک میوه و برگ در هر گونه جداگانه و با استفاده از روش درون یابی عکس فاصله در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی به­دست آمد. یافته­ها: بر اساس مقایسه حد مجاز فلزات در محصولات خوراکی­ و میزان فلزات موجود در میوه درختان توت مناطق اراک مشاهده شد، میوه توت از جنبه آلودگی به فلزات آلومینیوم (29 میلی­گرم در لیتر)، کادمیوم (0/66 میلی­گرم در لیتر) و سرب (1/3 میلی­گرم در لیتر) بالا و در حد غیرمجاز بود. نقشه­های پهنه­بندی آلودگی­های فلزی نشان داد که توزیع اغلب آلودگی­های فلزی در خارج از محدوده مناطق صنعتی عمده است و تجمع بیشتر در مناطق مرکزی وجود داشت. احتمالا پراکندگی ذرات دارای فلزات سنگین از طریق باد از محل کارخانجات صنعتی، دلیل افزایش غلظت فلزات در این مناطق بوده است. نتیجه­گیری: با توجه به آلودگی میوه­های درختان توت به فلزات سنگین، هشدار جدی نسبت به مصرف خوراکی این میوه به­ویژه در شهر اراک وجود دارد. نوع مقاله: مقاله پژوهشی کلید واژه­ها: آلودگی فلزی، انباشت، توت، میوه خوراکی  

کلیدواژه ها:

آلودگی فلزی ، انباشت ، توت ، میوه خوراکی