بازپژوهی نظریه فقهی نفی عدالت از مخالفان مذهبی و رمی آنان به فسق

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، دوره: 5، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JOSFI-5-2_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 409
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید مهدی مرویان حسینی

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

محمد تقی فخلعی

استاد تمام فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد (نویسنده مسئول)

سید محمد تقی قبولی درافشان

دانشیار فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مشهور فقهای امامیه، تحقق عدالت شرعی در مخالفان مذهبی را به دلیل انحراف از مذهب حق منتفی دانسته و به فسق آنان حکم کرده­اند، ولی شماری از فقیهان، نفی عدالت از مخالفان و رمی آنان به فسق را منوط به موردی دانسته­اند که مخالفت شان با مذهب حق عامدانه و عالمانه باشد و به تقصیر ایشان مستند شود. پژوهش حاضر پس از بررسی تحلیلی مفهوم عدل و فسق، ادله دال بر فسق همه مخالفان را مورد نقد قرار داده و با تبیین دلایل معتبر بر امکان تحقق عدالت در عموم مسلمانان، دیدگاه فقیهانی که فسق مخالفان را به حالت علم و آگاهی آنان از مرام حق و ستیز عامدانه با آن اختصاص داده­اند، تقویت نموده است. بر این اساس، مقتضای اصول لفظی و عملی در فرض شک در صدق عنوان فاسق بر مصادیق خارجی مخالفان، انطباق عنوان عادل بر آن هاست.

کلیدواژه ها

عدالت, فسق, متجاهر به فسق, عادل, فاسق, مخالفان مذهبی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.