تعیین فون پشه های کولیسیده Diptera: Culicidae در شهرستان پلدختر استان لرستان، 13

مقدمه: حشرات بزرگترین رده را در شاخه بندپایان تشکیل میدهند و شامل راسته ها و خانواده های متعددی هستند که مه مترین آ نها از لحاظ پزشکی راسته دوبالان و خانواده کولیسیده م یباشد.تعدادی از گون ه های این خانواده، به علت خونخواری از انسان به عنوان مسوول انتقال عوامل بیماری زای بسیاری از بیماریها از قبیل مالاریا، فیلاریازیس، آنسفالیت، تب زرد و تب دنگی در دنیا شناخته شد هاند. از انجاییکه درخصوص تعیین فون پشه های موجود در شهرستان پلدختر تحقیقی انجام نشده و اطلاعات دقیقی در دست نیست از این رو این مطالعه با هدف تعیین فون پشه های کولیسیده Diptera: Culicidae در شهرستان مذکور واقع دراستان لرستان انجام گرفت. روش کار: دراین مطالعه فونستیک و مقطعی - توصیفی چهار منطقه شهری و نیز چهار منطقه روستایی در هریک از جهات جغرافیایی چهار گانه شهرستان پلدختر انتخاب گردید. درهر یک از مناطق شهری دو مکان و در هر منطقه روستایی چهار مکان که شامل دو مکان انسانی و دو مکان حیوانی بود تعیین و از اوایل فروردین 1394 تا اوایل دی ماه 1394 بصورت ماهانه اقدام به جمع آوری لارو، شفیره و پشه های بالغ خانواده کولیسیده گردید. رو شهای نمون هگیری برای لارو، شفیره و بالغ بصورت ملاقه زنی، گزش شبانه جمع آوری کلی و استفاده ازآسپیراتور بود. مشخصاتی شامل نام جمع آوری کننده، تاریخ جمع آوری، کد مربوط به زیستگاه، وضعیت زیستگاه دایمی یا موقت ، نوع پوشش گیاهی، نوع بستر، وضعیت نور خورشید در فرم مربوط ثبت شد. به کمک منابع و کلیدهای تشخیص شناسایی معتبر اقدام به شناسایی نمونه ها شد و داده های بدست آمده به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 19 تجزیه و تحلیل گردید یافته ها: در این بررسی درمجموع 5392 نمونه از پشه های کولیسیده مشتمل بر 1818 پشه بالغ و 3574 لارو در نقاط تعیین شده از سطح مناطق شهری و روستایی مورد مطالعه شهرستان پل دختر جمع آوری شد. بدین ترتیب سه جنس شامل آنوفل 9/ 21 درصد کولکس 6/ 64 درصد و کولیسیتا 13/5 درصد و دوازده گونه شامل Cx.theileri،,Cx.mimeticus, .perexiguus,Cx.hortensis,Cx.pipiensCx.sitiens, Cx.tritaeniorhynchus Culiseta langiareolata, An. Superpictus An.stephensi,An.turkhudi وAn.dthali تشخیص داده شدند. کولکس پی پینس گونه غالب 9/ 19 درصد و کولکس تیلری 5/ 19درصد پس از آن بیشترین وفور را به خود اختصاص دادند.نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر حضور گون ههای مختلف پشه ها در سراسر شهرستان پلدختر می باشدو م یتواند زمینه ساز انجام مطالعات جام عتر و ویژه در خصوص نقش احتمالی گونه های مختلف پشه ها در معضات بهداشتی و پزشکی انسان و دامپزشکی در آینده باشد.