تغییرات سازمان فضایی آشپزخانه در راستای توانمندسازی معماری مسکونی نمونه موردی: خانه های معاصر شهر همدان

امروزه یکی از مهم ترین فضاها در خانه، آشپزخانه است. آشپزخانه ی امروزی که نقش اصلی را در تامین نیازهای خوراک، رفاه و سلامت ساکنینش دارد، با گسترش تکنولوژی، محدودیت سطح زیربنای هر واحد، الزامات در ضوابط و غیره موجب شده تا ضرورت نورگیری و تهویه طبیعی در آن کمتر شده و با کوچک شدن خانه ها و تغییرات در شیوهی زندگی، دسترسی ها و ارتباطات فضایی آن دگرگون شود. این تغییرات به چه اندازه با خواسته ی ساکنین مطابقت دارد هدف از این پژوهش، یافتن تغییرات آشپزخانه در طی یک زمان خاص و بررسی مطلوبیت و یا عدم مطلوبیت این تغییرات برای بهبود طرح های آینده است، پژوهش پیش رو با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی پلانهای منازل مسکونی ساخته شده ی شهر همدان در چهار دهه اخیر که بیشترین تکرار را داشته اند و دارای شرایط یکسانی بوده اند، (با معیارهای سازمان فضایی شامل ارتباطات، دسترسی، نورگیری و نسبت مساحت جزء و کل) پرداخته، و به تغییرات به وجود آمده دست یافته و این تغییرات را از طریق مصاحبه با متخصصان معماری این شهر در میان گذاشته و دلایل آن را جویا شده است. از مهمترین این عوامل، سطح اقتصاد مردم، تفکیک اراضی و قوانین شهری و تغییر در سبک زندگی ذکر شد. در نتیجه ی این پژوهش باز بودن آشپز خانه از نظر صاحب نظران، به طور کلی تغییری مطلوب طبق خواسته ی ساکنان بوده و توجه به داشتن پنجره در آشپزخانه را از ضروریات دانسته و تفکیک آشپز خانه ی خشک و تر و تعبیهی بالکن و یا حیاط خلوت را راهکارهایی برای رفع نیاز های ذکر شده ی ساکنان می داند.

کلیدواژه ها:

آشپزخانه ، فضای مسکونی ، نور گیری ، دسترسی