راهکارهای ارتقای ایمنی تخلیه اضطراری جمعیت از ایستگاه های مترو شهر تهران مبتنی بر یافته های مطالعه کیفی

زمینه و هدف: توسعه ساخت و بهره برداری از سامانه حمل و نقل ریلی مترو در شهرهای پرجمعیت کشورهای بادرآمد متوسط و بالا جهان همزمان با افزایش جمعیت استفاده کننده از آن، مشکلات ایمنی جمعیت در مواجه ه با حوادث و شرایط اضطراری را در ایستگاه های مترو بیش از پیش نموده است. گرچه تخلیه اضطراری ایستگاه به عنوان یکی از وظایف مهم مرتبط با ایمنی مسافران در زمان وقوع شرایط اضطراری مورد توجه دولت ها و سازمان بهره برداری از شبکه مترو میباشد اما خطرات تخلیه جمعیت انبوه از ایستگاه ها نیز انکارناپذیر است. از اینرو، هدف اصلی این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر تخلیه ایمن جمعیت از ایستگاه های مترو و ارائه راهکارهایی جهت تخلیه ایمن جمعیت مبتنی بر تجربه مدیران ارشد، مدیران عملیاتی و ذینفعان در مترو تهران می باشد.روش کار: در این مطالعه با 13 نفر از مدیران ارشد، مدیران میانی، کارکنان عملیاتی مترو، مسافران مترو در شهر تهران و همچنین صاحبنظران ایمنی مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. و برای آنالیز داده های این مطالعه کیفی از رویکرد تحلیل محتوا استفاده شده است.یافته ها: بر اساس یافته های این مطالعه عوامل موثر در تخلیه اضطراری ایمن جمعیت از متروها در چهار طبقه اصلی شامل مسافران، سازمان، ارتباطات و محیط شناسایی شدند. سپس زیر طبقات اصلی فرهنگ و شیوه تعامل و همکاری مسافران، تصمیم گیری صحیح و بموقع، اطلاعرسانی و موقعیت تخلیه اضطراری به عنوان مهمترین یافته های این مطالعه مورد بحث واقع شده است و راهکارهایی برای ارتقای ایمنی مسافران زمان تخلیه اضطراری ایستگاه مترو ارائه شده است.نتیجه گیری: چالش های اصلی تخلیه اضطراری ایمن در این مطالعه شامل فرهنگ و شیوه تعامل و همکاری مسافران، تصمیم گیری صحیح و بموقع، اطلاعرسانی و موقعیت تخلیه اضطراری میباشد. با این حال کمبود رویکرد ارتقای ایمنی مسافران در برنامه توسعه شبکه حمل و نقل ریلی مترو تهران نگرانی غالب مدیران و کارکنان عملیاتی می باشد. از اینرو تغییر نگرش سیاست گذارها ازتمرکز بر توسعه کمی ارائه خدمات حمل و نقل مسافری به ارتقای ایمنی و سپس کیفیت سفر مسافران به عنوان یک نیاز فوری در راستای بهبود ایمنی مسافران مترو در این مطالعه مطرح می باشد.

کلیدواژه ها:

تخلیه اضطراری ، ایمنی مسافران ، تخلیه اضطراری جمعیت ، تخلیه اضطرای مترو