نقش واهمیت کتابشناسی در نهج البلاغه پژوهی: معرفی ونقد کتاب مصادرالدراسه عن نهج البلاغه حیدرکاظم الجبوری

کتابشناسی به مثابه نخستین گام اطلاع رسانی تلقی شده وعمدتا درجهت رشد کارتحقیق بوده وازابزارهای مهمتحقیق وکلیدپژوهش علمی محسوب می شود.بدون آن هیچ پژوهشی به طورکامل به سامان نمی رسد.هرپژوهشگری برای به سامان رساندن پژوهش خود، به مطالعه وبازبینی کلیه آثارمربوط به موضوع مورد نظر نیاز دارد،آگاهی ازآن ها،افزون برافزایش غنای پژوهش، ازبه هدررفتن فرصت هاودوباره کاری ها پیشگیری می کند.کتابشناسی به عنوان یکی ازمناسب ترین مراجع درگردآوری،تنظیم واشاعه منابع مکتوب است. کتابشناسی ها ازجمله آثارمرجعی هستندکه هم می توانند راهنمای پژوهشگران دربهره گیری ازدستاوردهای پژوهشی موجودوبازیابی منابع باشند، وهم ازطریق مجموعه اطلاعات گردآوری شده، شمایی کلی ازآن علم یا زمینه علمی را ارائه میدهند. نهج البلاغه همانند قرآن دائره المعارف عظیمی است که ازموضوعات مختلف، متنوع ومتعدد سخن به میان آوردهبه اذعان بسیاری پس ازقرآن زیباترین وبرترین تجلی بلاغت است وبه برادرکوچک قرآن ملقب شده است .نهجالبلاغه امروزه بیشتربه جهت مباحث گسترده توحیدی،اجتماعی، اخلاقی،تاریخی وسیاسی آن درنزد مسلمانان حائزاهمیت است وتاکنون بسیاری ازعالمان شیعه وسنی آن را شرح نموده اند.کتاب مصادرالدراسه عن نهج البلاغه نوشته حیدرالکاظم الحیدری بوده که توسط آستان مقدس علوی(نجف-عراق)درسال 2011 میلادی در 147 صفحهمنتشرشده وبه معرفی کتابشناختی 593 مدرک علمی پرداخته است.تحقیق حاضرحاکی ازآن بوده که برحسب نوعمدرک علمی، تعداد 424 کتاب ( 72 درصد)، 113 مقاله مجلات علمی ( 19 درصد) و 56 رساله دانشگاهی (9 درصد) گزارششده است. درمقاله حاضر نقدهای پنج گانه کتاب بیان شده که مهمترین آنهاعدم برخورداری کتاب از فهرستموضوعی بوده است. بررسی دقیق تحقیق حاضربیانگرآن بوده که تعداد 593 اثرعلمی معرفی شده درحوزه نهجالبلاغه قابل تفکیک در پنج موضوع اصلی و 56 موضوع فرعی بوده اندکه به ترتیب فراوانی عبارتندازمباحثجدیدتخصصی علوم انسانی وطبیعی درنهج البلاغه ( 223 اثرو 25 موضوع فرعی)، شروح کل وتمام ویا برخی بخش هاینهج البلاغه (140 اثرو 9 موضوع فرعی)، منابع مربوطه به چیستی، معرفی، شناخت وآشنایی بانهج البلاغه (136 اثرو 5موضوع فرعی)، مباحث اسلامی ودینی ( 83 اثرو 16 موضوع فرعی) وسائرمباحث متفرقه درنهج البلاغه ( 12 اثرعلمی).بیشترین منابع معرفی شده برحسب موضوعات فرعی به ترتیب عبارتنداز:مباحث ادبی ولغوی نهج البلاغه (88پژوهش)، چیستی ومعرفی نهج البلاغه (77 مورد)، شروح نهج البلاغه (75 مورد)، منابع ومراجع نهج البلاغه ( 28 پژوهش)،مباحث اجتماعی نهج البلاغه ( 25 پژوهش) وعلی (ع) ونهج البلاغه (23 پژوهش).

کلیدواژه ها:

نهج البلاغه ، کتابشناسی ، فهرست موضوعی ، آستان قدس علوی