کشت بافت و حفاظت درون شیشه ای گیاه زینتی، نادر و در معرض انقراض سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii (Baker) Bioss.)

گیاه سوسن چلچراغ (Lilium ledebourii (Baker) Bioss.) از گونه های نادر و در معرض انقراض ایران میباشد که پتانسل زینتی بالایی دارد. برای تکثیر و حفاظت از این گیاه با ارزش، علاوه بر روشهای معمول تکثیر بذری و پیازی که بسیار کم بازده میباشند، میتوان از فناوری کشت بافت گیاهی استفاده نمود. با استفاده از این فناوری میتوان گیاه ارزشمند سوسن چلچراغ را در بیرون از رویشگاه (Ex situ Conservation) و در شرایط درون شیشه ای (In vitro Conservation) تکثیر و محافظت نمود. در این تحقیق برای بهینه سازی پروتکل تکثیر گیاه سوسن چلچراغ و نیز ارزیابی فرایند اندام زایی، اثر محیط کشت MS)، DKW و (1/2MS و غلظتهای مختلف هورمون IBA) و (BAP بر شاخص های اندام زایی (درصد و تعداد ریشه و سوخک) ریزنمونه های گیاه سوسن چلچراغ بررسی شد. نتایج نشان داد که گیاه سوسن چلچراغ را میتوان به راحتی در شرایط کشت بافت تکثیر و محافظت نمود. نوع محیط و هورمون، تاثیر معنیداری بر اندام زایی ریزنمونه های سوسن چلچراغ در شرایط کشت بافت دارند. محیط کشت DKW کمترین اثر را در فرایند اندام زایی نمونه ها داشت. بر عکس ریشه زایی، این گیاه پتانسیل بالایی برای تولید اندام هوایی سوخک حتی در محیط فاقد هورمون داشت و کاربرد هورمونIBA به ویژه با افزایش غلظت، شاخصهای ریشه زایی را افزایش داد. بنابراین از پروتکل ارائه شده در این تحقیق میتوان برای تکثیر سریع و تجاری، و حفاظت درون شیشه ای گیاه سوسن چلچراغ استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

سوسن چلچراغ ، هورمون ، اندامزایی ، MS ، DKW