بررسی اثرات شیکونین های استخراج شده از گیاه Alkanna frigida بر عملکرد پمپ های مقاومت دارویی MDR1 و BCRP در رده های مختلف سلول های سرطانی

مقدمه: مقاومت اکتسابی پدیده ای است که هنگام مواجهه سلول های سرطانی با داروهای ضد سرطان ایجاد می گردد و منجر به عدم پاسخ گویی سلول ها به داروهای شیمی درمانی می شود. یکی از رایج ترین راه های مقاومت اکتسابی، ایجاد مقاومت چند دارویی است. مقاومت چند دارویی شایعترین مانع برای شیمی درمانی موفق و کارآمد است. در روش مقاومت چند دارویی، افزایش خروج دارو از سلول توسط پمپ های غشایی وابسته به ATP انجام می شود و به دنبال آن کاهش غلظت درون سلولی و اثرات دارو دیده می شود. بنابراین استفاده از موادی که موجب کاهش این مقاومت شوند ضروری است. در راستای این هدف، در این مطالعه به بررسی اثرات شیکونین ها بر عملکرد پمپ های مقاومت دارویی MDR1 و BCRP در رده های مختلف سلولی پرداخته می شود.روش تحقیق: میزان سمیت سلولی دانوروبیسین برای سلول های EPG85-257 و EPG85-257/RDB و میتوکسانترون برای سلول های MCF-7 و MCF7-MX در غیاب و حضور شیکونین ها پس از 5 روز توسط تست MTT مشخص گردید. سپس میزان فعالیت پمپ MDR1، از طریق میزان تجمع دانوروبیسین در حضور و عدم حضور مهارکننده ی اختصاصی MDR1 در رده ها ی سلولی EPG85-257 و EPG85-257/RDB و میزان فعالیت پمپ BCRP از طریق تجمع میتوکسانترون در حضور و عدم حضور مهارکننده ی اختصاصی BCRP در رده ها ی سلولی MCF-7 و MCF7-MX در دو گروه کنترل و تیمارشده با شیکونین ها به روش فلوسایتومتری انجام گردید.در مجاورت همزمان داروهای ضد سرطان و شیکونین ها میزان سمیت سلولی نسبت به درمان تک دارویی در سلول EPG85-257، EPG85-257/RDB و MCF-7 تیمارشده با استیل شیکونین افزایش یافت. میزان تجمع دارو درون سلول که رابطه معکوس با میزان فعالیت پمپ خارج کننده ی دارو دارد، پس از تیمار سلول با شیکونین ها، در MCF-7، MCF7-MX و EPG85-257/RDB تیمار شده با استوکسی ایزووالریل شیکونین افزایش قابل توجهی نشان داد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج بدست آمده نشان داد که با مصرف همزمان داروهای ضد سرطان و شیکونین ها می توان بر سمیت سلولی داروها در سلول EPG85-257، EPG85-257/RDB و MCF-7 تیمارشده با استیل شیکونین افزود. تغیر معنادار میزان تجمع داروی درون سلولی پس از تیمار با شیکونین ها، نشان می دهد که استوکسی ایزووالریل شیکونین بر روی پمپ MDR1 و BCRP اثر مهارکنندگی دارد و استیل شیکونین تنها پمپ BCRP را مهار می کند.

کلیدواژه ها:

MDR1 ، BCRP ، مقاومت دارویی ، استیل شیکونین ، استوکسی ایزووالریل شیکونین