اکبر ابرغانی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، اهواز، ایران
مرتضی چاجی - گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، اهواز، ایران
هرمز منصوری - مرکز تحقیقات علوم دامی کشور، کرج، ایران
مرتضی مموئی - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان-دانشکده علوم دامی و صنایع غذایی –گروه علوم دامی

زمینه مطالعه: عناصر معدنی برای فعالیت های مختلف بیوشیمیایی، تولیدی و تولید مثلی حیوانات ضروری هستند و تحت تاثیر خاک و گیاهان هر منطقه غلظت آن در بدن دام متفاوت خواهد بود. هدف: هدف آزمایش حاضر تعیین غلظت عناصر معدنی کم نیاز و پر نیاز در خون شترهای چرا کننده در مراتع خوزستان بود. روش کار: تعداد 88 نفر شتر در قالب 11 گروه از نظر سن و شرایط مختلف فیزیولوژیک در سه ناحیه هویزه، جفیر و آبادان-خرمشهر، در طول فصل چرای پاییزی و زمستانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: غلظت کلسیم، منیزیوم، سدیم، پتاسیم، کلر و آهن سرم خون هر 11 گروه  شتر در دامنه بهینه نسبت به سطح بحرانی (حداقل غلظتی که علائم بالینی کمبود بروز نمی یابد) قرار داشتند. غلظت عناصر روی و مس در سرم خون همه گروه های شتر کمتر از سطح بحرانی آنها بود و از نظر این دو عنصر با کمبود مواجه بودند، مقدار فسفر نیز در سرم شترها نزدیک به آستانه کمبود قرار داشت. در مورد غلظت منگنز سرم نیز دامنه پایین و نامطمئنی تخمین زده شد. نتیجه گیری نهایی: بنابراین، با توجه به نقش و اهمیت مواد معدنی، برای بهبود شرایط تولیدی و تولید مثلی شترهای این مناطق باید وضعیت عناصر معدنی جیره های دستی با استفاده از مکمل های مناسب معدنی بهبود داده شود که از نتایج آزمایش حاضر می توان برای این منظور استفاده کرد.

آستانه تحمل, جنس, مواد معدنی, شتر تک کوهانه, شرایط فیزیولوژیک