گزارش وقوع مسمومیت حاد با ارزن در یک گله گوسفند واقع در خراسان جنوبی: یافته های بالینی و آزمایشگاهی

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات دامپزشکی، دوره: 74، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JVR-74-2_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 380
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مرتضی کیوانلو

گروه علوم بالینی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

ابراهیم شهروزیان

گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

محمود احمدی همدانی

گروه علوم بالینی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

چکیده

ارزن یکی از گیاهانی است که به فراوانی در ایران کشت می گردد و مواجهه گله های گوسفند با این مزارع هرساله موجب مسمومیت ها و تلفات و خسارات عمده می گردد. علایم مسمومیت با ارزن بعلت انسداد مجاری صفراوی است و علایم حساست به نور بیشترین نمود را در حیوان دارد. علت اصلی انسداد مجاری صفراوی در این مسمومیت، وجود مقادیر سمی از ساپوژنین های استروییدی  در ارزن است. ساپوژنین ها در بدن حیوانات به مشتقلت گلوکورونیدی اپسیمیلاژنین متابولیزه می شوند و در مجاری صفراوی رسوب می نمایند و باعث انسداد مجاری صفراوی می شوند. در این گزارش، تعداد 170 راس گوسفند پس از چرا در پس چر یک مزرعه ارزن دچار مسمومیت شدند که تعداد 7 راس دام تلف شدند. علایم مشاهده شده در حیوانات مبتلا، شامل بی حالی و بی اشتهایی و طیفی از نشانه های حساسیت به نور از سرخی و تورم پوست  تا زخم شدید در نواحی متاثره بود. بررسی پارامترهای بیوشیمیایی در حیوانات مبتلا، افزایش گاماگلوتامیل ترانسفراز (GGT) و کاهش پروتیین تام سرم بعلت عدم کفایت کبدی را نشان می دهد. علاوه بر این افزایش میزان بیلی روبین تام بعلت عدم دفع مناسب بیلی روبین از مجاری صفراوی نیز مشخص است. گله از مزرعه دور شد و سرم درمانی و تزریق کلسیم و منیزیم و فسفر نیز در حیوانات صورت پذیرفت و پس از یک هفته بهبودی در گله مشاهده گردید.

کلیدواژه ها

مسمومیت حاد, ارزن, گوسفند, انسداد مجاری صفراوی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.