شهره عالیان سماک خواه - ۱گروه بهداشت و کنترل کیفیت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، ایران
علیرضا باهنر - ۱گروه بهداشت و کنترل کیفیت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، ایران
فرشاد زین العابدین طهرانی - ۲دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای طیور، زنبور عسل و کرم ابریشم، سازمان دامپزشکی کشور، ایران
سید علی غفوری - ۲دفتر بهداشت و مدیریت بیماریهای طیور، زنبور عسل و کرم ابریشم، سازمان دامپزشکی کشور، ایران

زمینه مطالعه: در بین بیماری های عفونی، بیماری نیوکاسل، با توجه به سرایت بالا و گسترش سریع در بین ماکیان و سایر گونه های پرندگان، یک بیماری ویروسی کشنده و تهدیدی جهانی برای صنعت طیور در سراسر دنیا محسوب می گردد. هدف: تعیین میزان رخداد بیماری نیوکاسل در مزارع صنعتی طیور گوشتی گزارش شده به سامانه پایش و مراقبت بیماری های طیور کشوری در طول مدت زمان مطالعه است. روش کار: روش مطالعه توصیفی-تحلیلی و از نوع مقطعی است که از شهریور ماه 1392 تا اسفند ماه 1393 به مدت 18 ماه انجام شد. در طول این مطالعه از 185 واحد و در مجموع از 3700 پرنده نمونه های سرمی، سواب نای و کلواک برای انجام آزمایش های RT-PCR و HI گرفته شد. نتایج: در بررسی انجام شده، از 185 واحد، تعداد 115 مزرعه (16/62درصد با فاصله اطمینان 95درصد برابر 14/69-17/55 درصد) از نظر ویروس بیماری نیوکاسل مثبت شدند و در مرحله بعد با استفاده از پرایمرهای اختصاصی، از 69 مزرعه (3/37درصد با فاصله اطمینان 95درصد برابر 26/44-33/30درصد) پاتوتیپ واکسینال (غیر حاد) و از 46 مزرعه (25درصد با فاصله اطمینان 95درصد برابر 23/31-76/18درصد) پاتوتیپ حاد (ویروس فیلد) ردیابی شد. در مزارع مبتلا، میانگین و انحراف معیار سن پرندگان بیمار، 38/5±63/24 روز و عیار پادتن ضد ویروس بیماری نیوکاسل 21/1±97/5 بود. بیشترین میزان تلفات به ترتیب در فصل بهار (32/34درصد) و سپس زمستان (9/26درصد) بود. بیشترین درصد مزارع مبتلا به بیماری نیوکاسل مربوط به استان های مازندران (37درصد) و اصفهان (22درصد) بودند. نتیجه گیری نهایی: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سویه های حاد ویروس نیوکاسل در مرغداری های صنعتی طیور گوشتی کشور در فاصله زمانی مورد مطالعه در گردش بوده و وقوع بالایی دارند. لذا لازم است، مسوولان ذیربط برای کاهش خطرات ناشی از بیماری نیوکاسل در صنعت طیور کشور و کنترل آن تصمیمات صحیحی را اتخاذ نمایند.  

بیماری نیوکاسل, طیور گوشتی, گزارش موارد, پاتوتیپ, RT-PCR