محمد شیرانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
سلیم فرزانه - هیات علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
معرفت قاسمی - محقق پژوهشی ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل ، سازمان تحقیقات ، ترویج و آموزش کشاورزی ، کرج ، ایران
سعید خماری - هیات علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

تنش خشکی از پدیده های اقلیمی رایج در طبیعت می باشد که مهم ترین عامل محدود کننده رشد و تولید گیاهان زراعی است و کمتر گیاهی به طور کامل از آن اجتناب می کند. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی تاثیر تنش خشکی بعد از گرده افشانی بر کمیت و کیفیت بذر گندم می باشد. این تحقیق در سال 1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل و دانشگاه محقق اردبیلی تحت شرایط مزرعه و آزمایشگاه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مورد اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل تنش خشکی (تنش خشکی بعد از گرده افشانی و عدم تنش)، رقم (شامل 8 رقم و لاین گندم). نتایج نشان داد اختلاف بین ارقام از نظر زمان تا رسیدگی فیزیولوزیک معنی دار نبود ولی تنش خشکی بعد از گرده افشانی موجب شد که طول دوره رشد حدود 10 روز کاهش یابد. تنش خشکی بعد از گرده افشانی موجب کاهش تعداد سنبلچه بارور شد و در بین ارقام و لاین های مختلف رقم Mihan با 43/50 عدد سنبلچه بارور بیشترین و لاین Gaspard/Tam200/Alvd با 30/40 عدد سنبلچه بارور دارای کمترین تعداد سنبلچه بارور بود. از نظر ارتفاع بوته رقم Zareh و با ارتفاع معادل 85/50 سانتی متر و لاین Gaspard/Tam200/Alvd با ارتفاع معادل 85/66 سانتی متر در بین ارقام و لاین های مختلف از بیشترین ارتفاع بوته برخوردار بودند بیشترین عملکرد دانه به رقم Mihan و بیشترین عملکرد بیولوژیک به رقم Mihan و لاین Gaspard/Tam200/Alvd تعلق داشت.

ارقام گندم، ارتفاع بوته، سنبلچه بارور، عملکرد بیولوژیک