فروغ شادمان لاهیجی - استادیار، گروه مدیریت محیط زیست، ، دانشگاه آزاد واحد تهران غرب، تهران، ایران
فائزه شادمان لاهیجی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد، تهران، ایران
محمد جواد کاملی - استادیار، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، گروه مدیریت دولتی، تهران، ایران

رشد جمعیت کلان شهرها در کنار افزایش فعالیت­های اجتماعی، سبب افزایش تقاضای سفرهای روزانه شهروندان شده است. صنعت حمل و نقل به عنوان یکی از محورهای توسعه اجتماعی و اقتصادی در بیشتر کشورها، مورد توجه سیاستگذاران اقتصادی است. سند چشم انداز 1404، ایران را توسعه یافته، فعال و تاثیرگذار در اقتصاد جهانی معرفی می کند. با توجه به معضل تراکم ترافیک، در دهه های اخیر حمل و نقل در شهرها به عنوان یکی از اصلی ترین چالش های شهری مطرح می باشد. با توجه به نامگذاری سالهای 1395و 1396 به عنوان سال اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری، عدم دسترسی کافی به تکنولوژیهای روز دنیا و افزایش آلودگی هوا، بهبود کارایی و بهره وری در سیستمهای حمل و نقل شهری موجود اهمیت دوچندان می یابد. لذا، پژوهش حاضر با هدف اندازه گیری کارایی فنی قطار شهری تهران به عنوان یکی از بزرگترین شهرهای غرب آسیا و بیست و چهارمین شهر بزرگ دنیا و بمنظور بهبود کیفیت خدمات ارایه شده بزرگترین ناوگان حمل و نقل عمومی با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها می پردازد. نتایج نشان می دهد که متوسط کارایی فنی حدود 73 درصد ناشی از فعالیت 5 خط فعال قطار شهری در دوره مطالعاتی حاکی از آنست که این ناوگان دارای کارایی فنی نسبتا مناسب بوده و تنها با کاهش حدود 27 درصدی ورودی ها و بهبود ساختاری خود در این محدوده می تواند به حداکثر کارایی فنی خود در این حوزه دست یابد.

کارایی فنی, قطار شهری و تحلیل پوششی داده ها