حامد اقدم - متخصص طب اورژانس، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
فرزانه احمدزاده کیسمی - کارشناسی ارشد مدیریت در سوانح طبیعی، دانشگاه تهران، ایران.
ناهید کنعانی - کارشناس پرستاری

زمینه و هدف: در میان مولفه های متعدد مدیریت بلایا در بخش سلامت در حوادث غیرمترقبه، بیشترین و مهمترین نقش را سیستمهای بهداشتی و درمانی به ویژه بیمارستانها بهعنوان واحد اصلی ارائه خدمات در فاز اولیه ایفا میکنند. خدمات سلامتی در حوادث طبیعی و انسانساخت عامل اصلی بقاء انسانها میباشد. حوادث و بلایا همیشه تاثیر چشمگیری بر بهداشت، سلامت عمومی و رفاه جمعیت آسیبدیده بهجا میگذارد.روش کار: بهمنظور بررسی آمادگی در برابر حوادث و بلایا و ارزیابی تمایل کارکنان بیمارستان به حضور در محل کار به هنگام بروز سوانح و بلایا و یافتن عواملی که میتواند در تصمیم سازی اهمیت داشته باشد. با کمک یک سری سوالات اختیاری، معتبر و مورد تایید در یک نمونه از کارکنان بیمارستان موردبررسی قرار گرفت. سوالاتی که بیپاسخ بودند و افرادی که مایل به پاسخگویی به سوالات نبودند، ثبت شد.یافته ها: از بین 259 مورد ارزیابی انجام شده، 240 مورد %92/66( میزان پاسخگویی( تکمیل شدند: %2/5 پزشک، %32/5 پرستار، و %65/0 منشی و دیگر همکاران بودند. سن متوسط شرکت کنندگان 32/47 سال بود، و %35/8 از جمعیت کلی، مرد بودند. تمایل پرسنل بیمارستانی به ماندن در محل کار در زمان وقوع حوادث و بحرانها 29/65_62/99(، %46/32 )IQR به دست آمد. میزان تمایل در بین جمعیت مذکر تا حدودی بالاتر بوده است و این تفاوت ازنظر آماری بین دو گروه جنسیتی معنادار بوده است. ضمنا با افزایش سن میزان تمایل کاهش پیداکرده است. r=-0/095(، kendall’s tau=0/034 ، ( میزان تمایل گروه های مختلف شغلی در بیمارستان از جهت باقی ماندن در محل کار با یکدیگر بطورمعنیداری متفاوت بود. Kruskall-Wallis=0/004( ، ( بیشترین تمایل به ماندن در سمت انتظامات )64/00±14/48( مشاهده شد و کارکنان پذیرش و صندوق )21/00±16/82( کمترین تمایل را داشتند. میان تعداد فرزندان کارکنان و تمایل به باقی ماندن در محل کار رابطه معنیدار دیده نشد. r=-0/007(، kendall’s tau=0/932، ( درنهایت، تفاوتی ازلحاظ وضعیت تاهل، وجود مسئولیت مراقبت از فرد دیگری، سابقه مواجهه با حوادث و بحران، سابقه فعالیت، و یا فاصله زمانی بین بیمارستان و محل زندگی فرد با افزایش تمایل به حضور به منظور پاسخگویی در موارد بحران وجود نداشته است.نتیجه گیری: تعداد قلیلی از افراد احساس آمادگی را داشتند، اغلب احساس میکنند نیاز به آموزش بیشتری دارند. روشهای آموزشی فعلی احتمالادر ایجاد حس انگیزشی و آمادگی اولیه کم اثر بوده است. برنامه ریزان بحرانها، باید برای کارکنان حوزه سلامت درزمینه های مرتبط نظیر نقل و انتقالات و ارتباطات برنامه ریزی کنند. فعالیت و تاکید بیشتر برای شرکت کنندگان در آموزش آمادگی مواجهه با بحران ضروری به نظر میرسد.

حوادث و بلایا، آمادگی، میزان همکاری، تمایل به حضور در حوادث