مهدی صفرپور - دانشجوی دکتری تخصصی سلامت در بلایا و فوریتها، گروه سلامت در بلایا و فوریتها دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
میثم صفی - دانشجوی دکتری تخصصی سلامت در بلایا و فوریتها، گروه سلامت در بلایا و فوریتها دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
داوود پیرانی - دانشجوی دکتری تخصصی سلامت در بلایا و فوریتها، گروه سلامت در بلایا و فوریتها دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
سعیده موسوی پور - دانشجوی دکتری تخصصی سلامت در بلایا و فوریتها، گروه سلامت در بلایا و فوریتها دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
سعید فولادلو - کارشناسی ارشد مهندسی پزشکی، گروه سلامت در بلایا و فئریت ها، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، آذربایجان شرقی، ایران

زمینه و هدف: در بیشتر موارد، پس از وقوع بلایا، سازمانهای ملی و بین المللی و همچنین داوطلبان به یاری آسیب دیدگان خواهند شتافت. یکی از مهمترین مشکلات پس از بلایا، مدیریت کمکها و هدایا میباشد، بنابراین هدف از این مطالعه بررسی چالشها و موانع مدیریت هدایا و کمکها در زلزله سال ۱۳۹۶ کرمانشاه میباشد.روش کار: این مطالعه با استفاده از روش تحلیل محتوا کیفی انجام شد. جهت انتخاب مشارکت کنندگان از نمونه گیری هدفمند استفاده شد. مشارکت کنندگان شامل مدیران و مسئولین درگیر در مدیریت کمکها و هدایا، داوطلبین کمک به مردم و همچنین افراد متاثر از زلزله بودند. داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند جمع آوری و با روش تحلیل محتوای گرانهیم و لاندمن آنالیز گردید.یافته ها: ۲۱ مشارکت کننده شامل ۱۰ مدیر و مسئول توزیع کمکها و هدایا، ۵ داوطلب کمک به زلزله زدگان و ۶ فرد متاثر از زلزله مصاحبه شدند. پس از تحلیل دادهها دو طبقه اصلی و ۱۲ زیر طبقه استخراج شدند. طبقات اصلی شامل موانع مرتبط با مدیریت و سیاست گذاری و موانع مرتبط با ساختار و اجرا بودند. همچنین زیرطبقات شامل مدیریت آموزش همگانی، فرماندهی حادثه، موانع ارتباطی و اطلاع رسانی، هماهنگی، قوانین مشارکت خیرین، امنیت، ترافیک و شلوغی، نظارت و شفاف سازی، نیازسنجی، نگهداری و توزیع، موانع فرهنگی و ساماندهی مشارکت خیرین بودند.نتیجه گیری: چالشها و موانع مختلفی در مدیریت کمکها و هدایا وجود داشت. مدیریت موثر و سیاستگذاریهای صحیح در ارتباط با کمکها و هدایا و اصلاح موانع ساختاری و اجرایی میتواند باعث بهبود عملکرد و مدیریت موثر شود. همچنین توسعه آموزش همگانی و نیاز سنجی بر اساس عوامل فرهنگی و نظارت و شفاف سازی کمکها میتواند باعث رفع موانع و چالشها شود.

کمکهای داوطلبانه، حوادث و بلایا، زلزله، ایران