طراحی مدل تداوم مراقبت بیماران قابل ترخیص مراکز درمانی در بلایا

زمینه و هدف: ظرفیت بیمارستانها در بلایا محدود بوده و ارائه مراقبت مناسب با انبوه مصدومان، از طریق فرا ظرفیت بیمارستانی1 عملی است. ترخیص زود هنگام بیماران، از اقدامات موثر در این زمینه است اما میتواند سلامتی بیماران ترخیص شده را در شرایط بعد از وقوع بلایا، تحت تاثیر قرار دهد. تاکنون مدل اختصاصی برای تداوم مراقبت بیماران قابل ترخیص در بلایا، ارائه نشده است. با توجه به ماهیت پیچیده و چند بعدی این فرآیند، لازم است در بستر فرهنگی و اجتماعی کشور بررسی شود. مطالعه حاضر با هدف تبیین فرآیند تداوم مراقبت بیماران قابل ترخیص در بلایا و طراحی مدل کاربردی برای آن اجرا شد.روش کار: این مطالعه در چهار مرحله انجام شد. در مرحله اول، طی مطالعه تحلیلی– مقطعی، چک لیست ترخیص زود هنگام بیماران در بلایا طراحی و 396 بیمار بستری در بخشهای عمومی بیمارستانهای دانشگاهی استان البرز با روش سرشماری، ازنظر امکان ترخیص زودهنگام ارزیابی شدند. در مرحله دوم طی مطالعه کیفی با رویکرد نظریه زمینه ای و مصاحبه های بدون ساختار با 24نفر از کارکنان نظام سلامت، مدل پارادایمی فرآیند تداوم مراقبت بیماران قابل ترخیص در قالب شرایط ساختاری، استراتژیها و پیامدها استخراج شد. در مرحله سوم با مطالعه نظام مند، مولفه های تداوم مراقب بیماران استخراج و در آخرین مرحله مدل کاربردی مراقبت پیگیر بیماران قابل ترخیص در بلایا پردازش و ارائه شد.یافته ها: در مرحله اول از مجموع 396 بیمار موردمطالعه تعداد 137 بیمار 34.6( درصد( قابل ترخیص و 259 نفر 65.4( درصد( غیرقابل ترخیص ارزیابی شدند. نتایج مرحله دوم، در 22 زیرطبقه و 8 طبقه محوری قرار گرفت. 3تکاپوی خدمت رسانی به مصدومین در بلایا به عنوان دغدغه اصلی و 3خدمترسانی آشفته در بلایا به عنوان پدیده مرکزی در فرآیند تداوم مراقبت بیماران، استخراج شد. شرایط علی پدیده 3هجوم انبوه مصدومان و 3رخداد مکرر بلایا بود و شرایط ساختاری شامل 3آمادگی ناکافی بیمارستانی ، 3ضعف هماهنگی و همکاری ، 3چالشهای پیش بیمارستانی و 3بی برنامگی بود. بیمارستانها در 3تکاپو برای ایجاد فراظرفیت 2، 3راهبردهای سازگارانه یا غیرسازگارانه 3 را بکار میبردند که در کنار نتیجه مثبت ایجاد ظرفیت اضافه 3 پیامد نامناسب رها شدن تداوم مراقبت بیماران را نیز به همراه داشت.مولفه های تداوم مراقبت بیماران در دوطبقه اصلی مولفه های قبل از بلایا شامل، پیش بینی نیازهای مراقبتی و دارویی، ارتقاء آگاهی بیماران، پشتیبان گیری از سوابق پزشکی، پیش بینی اقامتگاه های موقت پزشکی و امکانات حمل ونقل و ارتباطات و مولفه های بعد از بلایا شامل تماس با بیماران، مدیریت داوطلبین و کمکهای مردمی و استفاده از مراکز مراقبت خارج بیمارستانی، طبقه بندی شدند.عناصر مدل 3مراقبت پیگیر بیماران قابل ترخیص در بلایا ، شامل نیازسنجی مراقبتی بیماران، طراحی برنامه های ترخیص زودهنگام و تداوم مراقبت، اجرا و ارزشیابی و پشتیبانی و همکاری فرا سازمانی میباشند.نتیجه گیری: درصد قابل توجهی از بیماران بستری، در بلایا قابل ترخیص اند ولی تداوم مراقبت این بیماران، به دلیل ضعف هماهنگی و همکاری، بی برنامگی، آمادگی ناکافی و چالشهای پیش بیمارستانی، با مشکلات متعددی روبرو است. با اجرای راهبردهای پیشنهاد ی در مدل مراقبت پیگیر بیماران در بلایا، میتوان از دسترسی بیماران به مراقبتهای موردنیاز بعد از ترخیص اطمینان حاصل کرد.

کلیدواژه ها:

تداوم خدمت رسانی ، فراظرفیت بیمارستانی ، بلایا ، بیماران قابل ترخیص