علی اصغر احسانی فرد - دانشجوی دکتریPHDبرنامه ریزی شهری دانشگاه تهران و مدرس گروه مهندسی شهرسازی، دانشکده هنر و معماری دانشگاه سمنان
احمد پوراحمد - استاد و عضو هیات علمی برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران،دانشکده جغرافیا

امروزه الگوهای حکمروایی هوشمند smart governance در سطح وسیعی ، مورد توجه مجامع علمی و مدیریتی قرار گرفته است ، این نوع از حکمروایی سه شاخص دارد یکی خدمات عمومی برخط ، دوم مشارکت و تصمیم سازی و تصمیم گیری جمعی و دیگری شفافیت.شهر هوشمند یک شهر چند وجهی است.شهری هوشمند است که اصول شش گانه مردم هوشمند، اقتصاد هوشمند، زندگی هوشمند، تحرک هوشمند، حکمروایی هوشمند و محیط هوشمند در آن رعایت شده باشد. حکمروایی هوشمند از بستر خدمات مجازی برای ارتباط با شهروندان و شفاف سازی استفاده میکند.حکمروایی هوشمند عامل اصلی و لازمه اجرای طرح های شهر هوشمند است و بدون وجود آن، شهر هوشمند محقق نخواهد شد. شهر هوشمند یک شهر پایدار و کارآمد است که هدف آن برطرف کردن چالش های شهری است. اساسا در حکمروایی هوشمند، مدیریت شهری با بازمهندسی فرایندها و ساختارهای اجرایی، کاهش تصدیگری، مقرراتزدایی و تنظیم مقررات مناسب، تمرکز بر توسعه خدمات الکترونیک شهری و ارتقای شفافیت، ضمن توسعه سرمایه اجتماعی شهر، به جلب مشارکت عمومی شهروندان و ذینفعان در تصمیم گیری ها و اجرای برنامه ها میپردازد. لازمه هوشمند سازی وجود زیرساختی است که ما را به آنچه مد نظرمان است نزدیک می کند.تحقق توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی و گسترش عدالت با این زیرساخت ها به وجود خواهد آمد . موانعی که در دسترسی به این هدف وجود دارد، عدم مدیریت یکپارچه در شهرها است. دولت الکترونیک شیوه ای است برای حصول اطمینان از اینکه همه شهروندان به گونه ای یکسان از فرصت مشارکت درتصمیماتی برخوردارند که به نوعی بر وضعیت و کیفیت زندگی آنها تاثیر می گذارد. شهرهای نسل آینده تحت عنوان شهرهوشمند، علاوه بر انگاره ها و ارکان اصلی هوشمندی، دارای ویژگی هایی ازجمله عدم تمرکز، پیوستگی، یکپارچگی، دیجیتالی بودن، دسترس پذیری، مجازی سازی و هوشمندسازی نیز هستند. تحقق حکمروایی هوشمند با رویکرد فناوری اطلاعات و ارتباطات، ضامن برپایی موفق آمیز پروژه های شهر هوشمند نیز خواهد بود. تاثیرات عمیق تحقق حکمروایی هوشمند کمک خواهد کرد، تبدیل ویژگی های مذکور از ظرفیت به زیرساخت تسریع گردد.طراحی یک زیرساخت حکمروایی هوشمند، مبتنی بر ترکیب انگاره های حکمروایی هوشمند، برای همکاری های هوشمندانه همه جانبه فراسازمانی، با در نظر داشتن ویژگی ها و ملاحظات بومی هر شهر، علاوه بر پوشش نیازمندی های خاص شهر، به حل مشکلات و معضلات جاری آن شهر نیز می انجامد. واقعیت این است که تاکنون با اعمال ملاحظات هوشمندانه در مبحث حکمروایی شهری، مسئله های ده ها کلانشهر جهان بهبود یافته است. برای مدیریت هوشمندانه شهرهای نسل بعد و همچنین برقراری هماهنگی و یکپارچگی بین سایر ارکان، می بایست ابتدا به حکمروایی هوشمند دست یافت .این شکل جدید از حکمروایی، شهروندان را از مصرف کنندگان منفعل خدمات شهری به بازیگران فعال تبدیل میکند که می توانند درباره نوع خدماتی که به آن نیاز دارند اظهار نظر کنند. حکمروایی الکترونیک شرط لازم و نه کافی در جهت نیل به توسعه پایدار شهری است. از طریق حکمروایی الکترونیک است که می توان مولفه های حکمروایی هوشمند شهری را ارتقاء داد و زمینه های رفاه بیشتر شهروندان را فراهم آورد. در این راستا هدف پژوهش بررسی و تحلیل تاثیرات حکمروایی هوشمند بر توسعه پایدار شهری می باشد.

حکمروایی هوشمند شهری،توسعه پایدار،کیفیت زندگی،شهر هوشمند