روح اله محبتی - دانشجوی کارش
نوراله میرغفاری - استادیار دانشکده منابع طبیعی - دانشگاه صنعتی اصفهان

هوا، آب، خاک و موجودات زنده محیط زیست زمین را تشکیل می دهند و در این میان انسان نیز نقش قابل توجهی در تاثیر گذاری بر این بخش ها دارد. برای درک بهتر عملکرد محیط زیست و اثرات فعالیت انسان بر روی آن، دانشمندان و مهندسان، چارچوب هایی را برای شرح فرایندهای زیست محیطی به کار گرفته و مدل های ریاضی مربوط به آن را نیز بسط داده اند. هدف کلی این مدل ها و مدل سازی، دستیابی به ابزاری برای ارزیابی سریع انتقال و سرنوشت با استفاده از شبیه سازی می باشد که نیازمند به اندازه گیری کمترین تعداد پارامترهای فیزیکی و شیمیایی باشد. اولین گام در کاربرد مدل انتخاب مدل است. هدف از انتخاب مدل برگزیدن مدل یا مدل هایی است که بتواند همه ی یا اغلب اهداف مطالعه را برآورد کند. همه ی مدل ها اغلب به ساده سازی یا ایده آل سازی سیستم می پردازند بنابراین مدل باید مورد ارزیابی قرار گیرد. می توانیم با مقایسه ی خروجی مدل با داده های اندازه گیری شده به واسنجی، ممیزی و اعتبار سنجی مدل بپردازیم. حساسیت مدل به تغییرات پارامترهای مدل یکی از ویژگی های مهم هر مدل می باشد. تحلیل حساسیت برای دریافتن چگونگی تغییر نتایج مدل با تغییر پارامترها، و شناخت پارامترهای دارای نفوذ بیشتر در تعیین صحت نتایج مدل، استفاده می شود. عموماً نتایج به دست آمده از مدل در مراحل ارزیابی مدل به خوبی با داده های مشاهده شده تطابق دارند که این مسئله نشان دهنده ی توانایی بسیار خوب مدل در پیش بینی فرایندها می باشد. نتایج به دست آمده اغلب از طریق روشهای آماری و شکل های گرافیکی مورد ارزیابی قرار می گیرند.

مدل سازی، آلاینده ها، آلودگی آب، آب های سطحی