امیرعلی علایی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری مسکن، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

آینده ی مطلوب شهرها و کیفیت زندگی انسان ها، با رعایت مباحث توسعه ی پایدار گره خورده است. از طرفی سلطه ی نظام سواره بر خیابان های شهری و عدم توجه به جریان پیاده، با اصول مطرح شده برای توسعه پایدار در تعارض است. پیاده روی در محله های شهری و ارتباط و تعامل مردم با یکدیگر، از بین ابعاد کلی در توسعه پایدار بیش از همه به بعد اجتماعی مربوط می شود. بنابراین پژوهش پیش رو در پی آن است تا از طریق مرور ادبیات گسترده در میان منابع داخلی و خارجی موجود نظیر کتب منتشرشده، مقالات، پایان نامه ها و گزارش های پژوهشی، شاخص های موثر در پیاده مداری را که در راستای رویکرد پایداری اجتماعی باشند، پیدا کند. پس از استخراج مفاهیم بدست آمده از مطالعات برای نظم گرفتن یافته ها اقدام به کدگذاری مفاهیم توسط روش تحلیل محتوا شد. شاخص های موجود، در طبقات و ابعاد مختلفی دسته بندی شدند تا یک جمع بندی نظام مند حاصل شود. بر اساس نتایج، شاخص های موثر بر پیاده مداری در راستای ارتقای پایداری اجتماعی در سه دسته ی پیشنهادی به نام های کالبدی- عملکردی ، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی قرار گرفتند. بعد کالبدی- عملکردی به چهار بخش میانی امنیت محیطی ، مطلوبیت محیطی ، تجهیزات شهری و تسهیلات محیطی تقسیم شده است که به طور خلاصه از مولفه هایی چون امنیت کالبدی، نظارت، همه شمولی فضایی، مباحث کالبدی معابر و مقیاس انسانی، دسترسی به حمل و نقل عمومی، گوناگونی و ترکیب کاربری ها صحبت شده است. در بعد اجتماعی- فرهنگی دو بخش هنجارهای معنایی و رفتارهای اجتماعی قرار دارد که مولفه هایی مانند حس تعلق و حس مکان، هویت، سرمایه اجتماعی، تعاملات اجتماعی و مشارکت اجتماعی را دربرمی گیرد. در بعد زیست محیطی نیز به مواردی چون طراحی منطبق با اقلیم، کیفیت فضاهای سبز، دید و منظر و کیفیت هوا اشاره شده است.

پیاده مداری، پایداری اجتماعی، امنیت اجتماعی، تعاملات اجتماعی، همه شمولی فضایی، دسترسی به تسهیلات، اختلاط کاربری