بررسی پیشگیری وضعی و شناختی بر مبانی فقهی آن

یکی از مهمترین اقسام پیشگیری های غیر کیفری که رویکرد اصلی و اساسی سیاست جنایی کشورها می باشد، بحث پیشگیری وضعی است. پیشگیری وضعی به خاطر تاثیر بر موقعیتهای جرم زا تاثیر فراوانی درکاهش آمار بزهکاری خواهد داشت. ضروری است که با بررسی کردن شرایط ها و موقعیت هایی که در مناطق مختلف شهری به نفع بزهکاران و رفتارهای بزهکاری ایجاد شده است، با سلب کردن این فرصت های مجرمانه زمینه محقق شدن بزهکاری را کاهش و یا از بین برد.این نوع پیشگیری خود با محدودیت هاوموانعی همراه است که منجربه کاهش کارایی آن می شود.اقدامات کیفری با وجود معایب فراوان، همیشه قابل استفاده نیست. ازجمله روش های موثردرجهت کاهش بزهکاری، پیشگیری وضعی از جرم می باشد در این پژوهش اعمال اقدامات پیشگیرانه وضعی را براساس قواعدواصول متعدد فقهی، که درجهت حفاظت ودفاع از جان، مال و عرض انسان ها انجام می شود، توجیه و منطبق کرده و بدین جهت به قواعدی چون قاعده تسلیط، قاعده وجوب دفع خطر احتمالی، قاعده لاضرر و اصل لزوم احترام به حق امنیت وکرامت انسانهاتمسک شده است.هرچند به کار گیری آن خود دارای معایب و مشکلاتی هست ولکن به نسبت با مبارزه های کیفری، عاقلانه تر و کم هزینه تر و در بسیاری از موارد هم به سود جامعه و هم به سود بزهکاران می باشد.لذا به جهت اهمیت این نوع پیشگیری و همچنین پردازش و تحلیل اصول فقهی، پس از جمع آوری، ارزیابی و بررسی های نظری به عمل آمده،به نظرمی رسد توجه به این نوع پیشگیری، باید بیش از پیش مورد توجه سیاست جنایی کشورها قرار بگیرد.

کلیدواژه ها:

پیشگیری از جرم ، پیشگیری وضعی ، مبانی فقهی پیشگیری وضعی